تورهای سفرنویس

tour-image

عضویت در سفرنویس

register-image
register-image

روستای گدوک

روستای گدوک
نامهای دیگر : گدیک
پیرامون نام (وجه تسمیه) روستای گدوک:
گدوک؛ در زبان مازنی گده Gode به معنی برآمدگی و دوک Dook نیز به معنی برجسته و ناهموار است که شاید با توجه به موقعیت جغرافیای گدوک ، این نام ترکیبی از این دو واژه فوق باشد.
گدیک؛ در ترکی به معنی گردنه کوه است و در لغتنامه دهخدا و معین گدوک چنین تعریف شده است؛ راه میان دو کوه که در زمستان برف زیاد در آن جمع شود و یا جایی در کوه که برف زیادی می بارد و رفت و آمد مشکل است.
go through در انگلیسی که کمی هم تلفظش شبیه گدوک است به معنی رفتن و عبور از یک راه معنی می دهد.
پیشینه و تاریخچه روستای گدوک:
1) در کتاب سفرنامه بارنز نوشته ستوان آلکس بارنز که ترجمه حسن سلطانعلی است، بارنز از گدوک به عنوان دروازه خزر یاد کرده و مدعی شده است که اسکندر در همین گردنه به دنبال داریوش بوده است!
2) می گویند نادرشاه افشار در لشگرکشی سال 1120 ه خورشیدی در گردنه گدوک از فاصله 20 متری مورد اصابت تیر قرار گرفت و دست او به شدت مجروح شد که نادرشاه پسر ارشدش را عامل این ترور دانست، پس دستور داد رضاقلی میرزا را در همان گردنه گدوک از دو چشم کور کنند!
3) در خاطرات عطا الله خان معین الشگر سوادکوهی قید شده است که محمدعلی شاه قاجار پس خلع از سلطنت از سمت روسیه وارد ایران شد و با لشگری 6000 هزار نفری در گردنه و کاروانسرای گدوک مستقر شد، در خاطرات عطاالله خان ذکر شده است که در آن زمان در کنار کاروانسرای گدوک که محلی برای کاروانیان برای رسیدن به دامغان و سمنان بود دکاکین وجود داشت برای مسافران ، در هر صورت در گردنه گدوک و کنار کاروانسرا جنگ سختی میان رشید السلطان و امیر موید از سرداران محمد علی شاه و نیروهای مشروطه صورت گرفت که این ستیز با پیروزی مشروطه خواهان همراه بود.
4) اگر چه قدمت کاروانسرای گدوک به روزگار صفویان و دوران پر رونق شاه عباس می رسد، اما تا اواخر دوره قاجار هم پناهگاه در راه ماندگان بوده است. رضا پهلوی در چهلمین روز زندگی پدرش را از دست می دهد، مادر رضا پهلوی (نوش‌آفرین) از آلاشت به تهران مهاجرت می کند، در این سفر رضای نوزاد، به شدت بیمار شد و با رسیدن به گردنه و کاروانسرای گدوک، یخ می زند و مادر وی را مرده می پندارند. بنابراین به علت سرمای زیاد و عدم امکان کندن زمین، برای دفن در زمان مناسب، او را در اصطبل حیوانات قرار می دهند و رضا پهلوی با گرمای فضولات حیوانی احیاء و به زندگی بر می گردد. به همین دلیل به کاروانسرای گدوک ، پناهگاه رضاخانی نیز می گویند.

اطلاعات جغرافیایی:
الف) مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه روستای و … : :  E 52″55’50   N 35″50’06
ب) ارتفاع از سطح دریا : 2225 متر
* روستای گدوک بلندترین بخش مسیر تهران ، سوادکوه می‌باشد، و در اغلب مواقع سال، برف‌گیر و سرد است.

مردم شناسی و جامعه شناسی :
1) جمعیت روستا : طبق سرشماری سال 1385 در روستای گدوک 37 خانوار (113 نفر) ساکن هستند.

2) زبان و گویش :

3) مذهب :

4) آیین ها ، سنتها ، آداب و رسوم و … :

5) ره آورد (سوغات) :

الف) صنایع دستی :

ب) شکمی : آش دوغ ، دوغ و ماست

جاذبه های گردشگری :
1) اماکن و جاذبه های طبیعی : 406 گونه گیاهی از 62 خانواده و 262 جنس در گردنه گدوک مشاهده شده است.
2) آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی :

تخریب تدریجی کاروانسرای گدوک
تخریب تدریجی کاروانسرای گدوک

کاروانسرای گدوک (شماره ثبت ملی 2795) واقع در 17 کیلومتری جاده فیروزکوه به سوادکوه، در 185 متری جنوب جاده (رضا پهلوی در 6 ماهگی در این کاروانسرا یخ زد و با فضولات حیوانی در کاروانسرا به زندگی برگشت)
3) سایر :
تونل گدوک طولانی ترین تونل ایران با طول ۲۸۸۷ متر است. این تونل در مسیر راه‌آهن مازندران و در نزدیکی روستای گدوک قرار دارد. قطار امروزه آن را در طی مدت ۳ دقیقه و بیست ثانیه طی می‌کند، این تونل بدلیل درازای زیاد آن دارای ۵۶۰ سانتی متر عرض و ۶۰۰ سانتی متر ارتفاع می‌باشد و از این لحاظ عریض ترین تونل در میان تمامی تونل‌های راه آهن در ایران است، همجنین در حدود ۹۰۰ متر انتهایی جنوبی آن بلندترین نقطه از لحاظ ارتفاع قرار دارد.

* سرشناسان :

1) ادبی :

2) سیاسی :

3) مذهبی :

4) هنری :

* پیش شماره تلفن :

* تارنما ها :

این صفحه هنوز به صورت ریزبینانه ،‌سفرنویسی نشده است

 منابع و سرچشمه ها درخصوص روستای گدوک:
معرفی راه آهن شمال، پایگاه راه آهن جمهوری اسلامی ایران .
کتاب از سوادکوه تا ژوهانسبورگ. نجفقلی پسیان و خسرو معتضد
کتاب سفرنامه بارنز، نوشته ستوان آلکس بارنز ترجمه حسن سلطانعلی
مقاله فاجعه کورکردن رضاقلی میرزا به دست نادرشاه نوشته رضا شعبانی
خاطرات عطا الله خان معین الشگر سوادکوهی در مورد بازگشت محمدعلی شاه مخلوع
اینجا را با دوستان خود به اشتراک بزارید

همسفران

با ما همسفر باشید

XHTML: امکان استفاده از این کدها وجود دارد: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>