تکیه تاکر
خوب نمی دانم گزارش سفرم به روستای تاکر و اهمیت آن در ارتباط با دین بهاییت و خانه پدری حسینعلی میرزا (بهاء الله) که به عنوان بیت الله شناخته شده بود را خوانید و یا اصلا مسیر سفر به شمال را از راه بلده انتخاب کرده اید یا نه !! در هر صورت اگر این مسیر را انتخاب کردید تکیه روستای تاکر را ببینید و برای بهتر دیدن گزارش تکیه تاکر را تا انتها بخوانید؛
آدرس تکیه تاکر : استان مازندران ، شهرستان بلده ، از طرف هراز (31 کیلومتری جاده بلده) ، روستای تاکر ، ضلع شمالی مسجد صاحب الزمان
شماره ثبت در فهرست آثار ملی ایران : 2755 تاریخ ثبت 22/4/1379 ه خورشیدی
مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه تکیه تاکر و … : E 52″00’34.19 N 36″11’58.93
ارتفاع از سطح دریا : 1758 متر
پیرامون نام (وجه تسمیه) : به علت قرار گرفتن تکیه در روستای تاکر به نام تکیه تاکر معروف شده است.
دوران و بانی اثر : دوران قاجار ، بانی نامشخص است.
امکان بازدید : برای بازدید از تکیه تاکر نیاز به هماهنگی ندارد. بهترین زمان یازدید در محرم هر سال می باشد (با توجه به اجرای مراسم تعزیه)
پیشینه و تاریخچه :
برخی از اهالی قدمت تکیه تاکر را 400 سال می دانند در حالی که با توجه به اسناد و نوع معماری فکر نمی کنم قدمت تکیه تاکر بیش از 200 سال باشد. تکیه تاکر دارای دو درب یکی در شمال شرقی و دیگری در ضلع جنوب شرقی است ، البته از قسمت غربی تکیه تاکر ، راه ورودی به مسجد صاحب الزمان که در جنوب تکیه قرار دارد تعبیه شده است. تابلوی خطاطی سردر ورودی شمالغربی که با عبارت «یا ابا عبدالله الحسین مظلوم» خطاطی شده سال 1327 هجری قمری را نشان می دهد.
علی ای حال در سال 1378 یکی از بزرگان روستا به نام غلامحسین نونهالی در نامه ای بلند بالا به ریاست میراث فرهنگی وقت اعلام نمود: «تکیه تاکر» در روستایی که مشهوریتش به خاطر دین بهایی است از خطر تخریبش جلوگیری و این تکیه را ثبت ملی کنید. که حدودا 2 سال بعد تکیه تاکر در سیاهه آثار ملی ایران ثبت گردید.
مشخصات بنا:
ساختمان تکیه تاکر پلانی چهار ضلعی دارد ، اضلاع غربی و شرقی هر کدام دارای 4 طاق نما است و در 4 سمت بنا رواق ستوندار (دهن اژدری) با سکو جهت عزاداران احداث است. در ضلع غربی و بالای سر در ارتباطی تکیه تاکر با مسجد صاحب الزمان کتیبه ای چوبی با شعری با این مضمون قرار گرفته است:
بر درگه دوست چون رسی گو لبیک کانجا نه سلام راه دارد نه علیک
این وادی عشق است نگه دار قدم این ارض مقدس است فخلع نعلیک
لازم به ذکر است تاریخ ذکر شده در پایان شعر مذکور به شرح ذیل می باشد:
«در اوایل اسفندیار ماه قدیم مطابق سنه تنگو زئیل هزار و دویست و هجده فقیر ابن رضا قلی تاکرح عباس قلمی نمود ، اللهم اغفرله ولو الدیه محمد و آل محمد»
در ضلع شمالی تکیه تاکر یک شاه نشین ستوندار و دو راه پله در دو سوی آن احداث شده و در منتهی الیه سمت غربی همین ضلع ، اطاقی نیز قرار دارد. و در ضلع جنوبی تکیه تاکر یک ایوان 2 طبقه با یک راه پله چوبی و دو اتاق مستطیل شکل قرار دارد که متاسفانه در حال حاضر به عنوان انبار استفاده می شود. سقف ضلع غربی بنا شیروانی است و مابقی سقفها کاهگلی است که هر ساله برای حفظ بنا کاهگل تجدید می شود.
تکیه تاکر دارای حیاطی به ابعاد 16/5 در 16/5 متر است. که تختی مسقف و به صورت 8 ضلعی وسط حیاط در سال 1344 ساخته و اشعاری نیز روی آن نوشته شده است.
تکیه تاکر یکبار در سال 1259 توسط مرحوم اورنگی مرمت شده است.
کاربری:
همان طور که از اسمش مشخصه برای عزاداری در ایام محرم و صفر و برگزاری تعزیه از اون استفاده می شده و آن طور که من پیگیری کردم بیشتر نقشهای تعزیه را مرحوم کیومرث اورنگیان به عهده داشت ، از حر ، مسلم و حضرت ابراهیم گرفته تا جبرئیل و امام موسی کاظم البته نقش حضرت عباس و نقش حضرت اباعبدالله الحسین را هم ایشان اجرا می کرد افراد محلی می گفتند به خاطر فیزیک بسیار مناسب و مهارت فوق العاده در سوارکاری و صدای رسا و اجرای درست و کامل مفاهیم ، البته من فکر می کنم مردم به نوحه و صدای ایشان عادت کردند تا … یعنی بنایی با کاربری چند روزه در سال و مابقی اوقات درب آن بسته است !!!
اسناد ثبتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
مطالع الأنوار، تلخیص تاریخ نبیل زرندی، ترجمه عبدالحمید اشراق خاوری، صفحه ۲۶۶،چاپ و انتشارات مرآت،۱۲۴ بدیع
همسفران
با ما همسفر باشید
درود بر شما جناب شهريار
ممنون از اطلاعات خوبتون. فكر مي كنم در خوانش كتيبه كمي اشكال پيش آمده. “سنه تنگوزئيل” كه مطابق با سال خوك ست. “فقير ابن رضا” در جمله ي بعد صحيح ست. اللهم اغفرله ولوالدیه بحرمه(بحرمت) محمد و آل محمد(ص) عذرخواهي مي كنم با كامپيوتر هتل آشنايي ندارم تا اعراب آن را درست بگذارم.
شهریار : از تذکر به جای شما سپاس گذارم ، حسب الامر اصلاح شد
سلام.
گزارشاتون رو خيلي دوست دارم خيلي دقيق مي نويسين.
ممنون
شهریار : از اظهار لطف صمیمانه شما نسبت به گزارشهای حقیر سپاس گزارم.
درود جناب شهریار
بسیار عالی بود ، نکته به نکته ، عکسهایی هم که میگذارید فضاها رو بخوبی منعکس می کنند ، از زحمات شما نهایت قدردانی رو دارم
شاد زی
شهریار: سپاس از لطف شما
با سلام و عرض ادب
میخواستم مراتب تشکر و سپاس خودم را از شما به دلیل تاسیس این سایت ، و اختصاص دادن این مطالب و تصاویر زیبا در مورد روستای تاکر خدمت شما دوست عزیز ابراز کنم به امید سلامتی و موفقیت برای شمـــــا
در ضمن از اینکه محبت کردید از پدر بزرگ من تعریف کردید خیلی متشکرم خیلی ممنونم و خدمت شما ارادت ویژه ای دارم
باز هم ممنون
شهریار: سپاس از اظهار لطف شما
سلام در مورد تاكر چند تا نكته رو جا انداختيد اين كه اون تكيه در بقيه سال هم فعاليت مي‌كند و حتي قبر يك امامزاده هم داخل همان مسجد هست
شهریار: سلام و بر شما و سپاس از اظهار نظرتان
درخصوص فعالیت تکیه ، نوشته ها بر اساس گفتگو های شفاهی با افراد محلی بود و فکر کنم شما باید موضوه تکیه را از مسجد الحاقی مجزا کنید
درخصوص امامزاده هم اگر اطلاعات قابل استنادی دارید ذکر تا در سفرنویس درج گردد
باز هم سپاس
سلام
اگر اشتباه نکنم، اون شعر بالای سردر را بهاءالله پسر میرزا بزرگ نوری (عباس) گفتند که با خط پدر نوشته شده است
شهریار: درود، اطلاع دقیقی در این خصوص ندارم، البته اگر مستنداتی دارید ، ممنونم می شوم اعلام تا با نام خود شما در اینجا نمایش داده شود
آن شعر از میرزا حسینعلی نوری معروف به بهاءالله نیست. در تاریخ نبیل زرندی هم گفته نشده که سراینده شعر کیست.
جناب شهریار،
مطلب جناب مهران درست است. این مطلب در تاریخ نبیل زرندی (مطالع الانوار) صفحۀ 92 درج شده و تصویر این خطاطی بر سر در منزل میرزا بزرگ نوری (پدر حضرت بهاءالله) که وزیر دربار محمد شاه نیز بودند هم در این کتاب آمده است. این تصویر و مطلب را می توانید در لینک زیر مشاهده کنید:
https://reference.bahai.org/fa/t/nz/DB/db-124.html
با سپاس
شهریار؛ سپاس از شما
ممنون از توضيحات خاص درباره تعذيه تاكر قابل ذكر است اقاي اورنكيان يكي از تعذيه خوانان بودند نه برتر از همه و از ايشان بسيار با مهارت و صداي بسيار خاص تر بودند
مثل منوچهر اورنگيان،شهريار علي پور، مناف رييس پور، مهدي محسني كه به مراتب نقش هاي ويژه تري داشتند
شهریار: سلام و سپاس از روشنگری