خانه ارسطو علاج ویران شد
خانه دکتر ارسطو علاج اردستانی ، رئیس اولین بیمارستان بلدیه شهر تهران ، از اولین اطبای تشکیل دهنده گروه پزشکی دانشگاه پزشکی تهران و آخرین طبیبی که بر بالین پروین اعتصامی ، تا لحظه مرگ حضور داشت بر اثر کوتاهی سازمان میراث فرهنگی و شهرداری تهران ویران شد!!!
آدرس خانه دکتر ارسطو علاج اردستانی : استان تهران ، شهر تهران ، خیابان امیرکبیر (چراغ برق سابق) ، چهارراه سرچشمه ، ابندای کوچه علیرضا جاویدی (حاج میرزا محمود وزیری) ، پلاک 154
شماره ثبت در فهرست آثار ملی ایران : ثبت ملی نشد
مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه خانه دکتر ارسطو علاج اردستانی و … : E 51″26’03.40 N 35″41’04.13
ارتفاع از سطح دریا : 1162 متر
پیرامون نام (وجه تسمیه) : خانه متعلق به دکتر ارسطو علاج اردستانی بود و به همین دلیل نام ایشان بر روی خانه گذاشته شد.
دوران و بانی اثر : اواخر دوره قاجار ، دکتر ارسطو علاج اردستانی
امکان بازدید : به علت تخریب دیگر امکان پذیر نیست
پیشینه و تاریخچه :
دکتر ارسطو علاج اردستانی که جزو اولین اطبای تشکیل دهنده گروه پزشکی دانشگاه پزشکی تهران بود در واقع اولاد حکیم الملک است ، گفته می شود خانواده وی از دوران صفویه جزو پزشکان نامدار محسوب می شدند که تنها آثار به جامانده از آنها خانه ای تاریخی بود که متعلق به دکتر ارسطو علاج، رئیس اولین بیمارستان «بلدیه» شهرداری تهران نیز در کارنامه وی مشاهده می شد.
نسب دکتر ارسطو علاج اردستانی به سید روح الله نامی که در زمان اوائل سلطنت صفویه می زیسته والقاب او در وقف نامه مدرسه کاسه گران که به مهر علامه مجلسی نیز رسیده این طور بیان شده :
«10000 تولیت مخصوص یکی از سادات عظام گرام که نسب او بثمره شجره طیبه طاهره وما ارسلناک الا رحمة للعالمین بقاوه احفاد خاتم النبیین خاصه اعقاب امام المتقین کاشف اسرار الحق والیقین نور الله الواصلین سید روح الله تعالی گردد مخصوص ومتعلق بوده باشد»
ومعلوم می شود علاوه بر اینکه از سادات رفیع الدرجات بوده از اهل صفا و طریقت نیز بشمار می رفته .
عده این سادات طبق دفاتری که در نزد متولی آن (آقای دکتر سید ارسطو علاج اردستانی است) موقوفات اولادی این تیره موجود ، بالغ بر یک هزار (1000) نفر می باشد که در شهر اردستان و حومه وعده کمی هم در خارج از اردستان اقامت دارند.
با این حال این خانه تاریخی با معماری ارزشمند از سوی کارشناسان سازمان میراث فرهنگی به ثبت نرسید، هر چند که اگر درفهرست آثار ملی نیز جای می گرفت هم هیچگونه تضمینی برای حفظ آن وجود نداشت. با این وجود ثبت این خانه حداقل می توانست گامی برای ماندن نام این خانه در اسناد تاریخی باشد. خانه ای که باوجود قدمت و ویژگی های معماری آنقدر نادیده گرفته شد تا اینکه توسط مالک خصوصی تخریب و تبدیل به پارکینگ مجتمع تجاری خلیج فارس خواهد شد.
به گفته سید احمد محیط طباطبایی ریاست موزه ایکوم : درست است که این خانه در فهرست آثار ملی ثبت نشده ، اما جزئی از بافت عودلاجان تهران به عنوان بافت تاریخی و ملی محسوب می شده و باید حفظ می شد و این عمارت از یادگارهای دوره پهلوی اول و اواخر دوره قاجاریه به شمار می رفت.
خانه دکتر ارسطو علاج اردستانی در کوچه جاویدی قرار گرفته که چندین اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی در این معبر قرار گرفته و متاسفانه برج مجتمع تجاری خلیج فارس محوطه این معبر را مخدوش نموده است.
نکته مهم دیگر زندگی دکتر استاد علاج اردستانی این است که او آخرین طبیبی بود که به گفته «ابوالفتح اعتصامی» آخرین فردی بود که تا لحظه آخر مرگ در کنار پروین اعتصامی حضور داشته.
ته نویس :
1) والده همسر اینجانب اردستانی بود و یک از قولهای ما به ایشان این بود که خانه دکتر ارسطو علاج اردستانی را به ایشان نشان دهیم که … کوتاهی کردیم و نتوانستیم خاطرات جوانی مادرزنمان را زنده کنیم.
2) من با اسم این پزشک خیلی کیفور می شدم ، هم ارسطو داشت و هم علاج (معالج)
همسفران
با ما همسفر باشید
درود بر شهریار عزیز ؛ نام «ارسطو» را بر یک پزشک نهادن برای من عجیب است!چون ارسطو نخست فیلسوف بود و دوم فیزیکدان و سپس زیست شناس … هرچند چنین نامگذاری را قبلاً هم شنیده ام.
اگر این روند ادامه داشته باشد خاطرات تهران قدیم در زیر این برج ها و آپارتمان ها محو می شود و به یک شهر بی هویت بدل خواهد شد.
شهریار: و این روند ادامه دارد …. متاسفانه!!!
سلام دوست عزیز
آثار ارزشمند و مایه های افتخار را با برج های آهنی سنگی پر می کنند. واقعا زبان از حرف زدن قاصر است
شهریار: و دولت مردان سکوت می کنند !!
درود جناب شهریار
سپاس از شما به خاطر اطلاع رسانی این چنین دقیق اگر چه تلخ هست و مایه تاسف ، هر چی می خوام یک چیزی بنویسم از احساسی که با دیدن این تصاویر و مطالعه نوشتار شما بهم دست داده نمی تونم ، مثل همیشه باید گفت متاسفم برای مظلومیت میراث تاریخی در ایران
و اما درباره پیشه ور که فرمودید راستش برام عجیب بود که شما اسمش رو از کجا شنیدید؟ در مورد قبرستان اطلاعی ندارم اما از پدر شنیدم که در سالهای خیلی دور اهالی سی سخت کنونی در آنجا ساکن بوده اند ، تلاش می کنم اطلاعاتی رو از این منطقه بدست بیارم و خدمتتون عرض کنم
با سپاس فراوان
شهریار: کسی که به آرامستان گردی و به قول سرکار عالی به قبرستان گردی علاقه داشته باشد ، باید آدرس قبرستانهای سرزمینش را بداند یا خیر !!
چی باید بگم؟
چه باید گفت؟
ابنای روزگار به اخلاق زنده اند/قئمی که فاقد اخلاق گشت، مردنی است
شهریار: مطمئن هستم سکوت نباید بکنیم
سلام
خوب می دانید که دلم چقدر از این بی مهری ها می گیرد.نمی دانم آخرش می خواهیم به کجا برسیم؟ صد افسوس باید خورد برای ملتی که بر سرشاخ نشسته، بن می برند!!!
شهریار: این همان جبر جغرافیایی است!
ممنون از محبت شما![گل]
شهریار: پاینده باشید
سلاااااااااااااااااااااام
من به ایمیلم سر نمیزدم الان رفتم دیدم پیامهاتونو ، عه شما هم سعید داداش دارین؟!!!!!!!!!! پس خوش به حاله شما هم هست! منکه عاشقه داداشیمم خیلی مهربونه تو دنیا هیچکی مثله اونو ندیدم امیدوارم داداشیه شماهم مثله داداشیه من مهربون باشه.بابته همه چی ممنونم. جدی یعنی تو زوارم ما ارگ ماله زمانه ساسانیا هست؟!!!!!! شما رفتین مگه؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟باید برم از وحید داداشم بپرسم اونم استاده تاریخه اونم خیلی مهربونه البته، ولی به داداش سعیدم نمیرسه!
از طرف دختر کوچولو تو نو ببوسین ماشالا ماشالا چقدر نازه!خدا حفظش کنه.
شهریار: سپاس از لطف شما ،منتظر گزارشتان درباره ارگ هستم
سلام و ارادت
ممنونم از حضورتان در راز کوه و خرسندم از آشنایی با وبسایت ارزنده شما با مطالب مفید آن
شهریار: سپاس
این منطقه 11 و 12 قطب تاریخی تهران است واقعا. اینجا من هم ندیده بودم ، ممنون
شهریار: دقیقا ، هر کوچه و عمارتی برای خود عالمی دارد
درود
عكسها و خاطرات قديم رو خيلي دوست دارم.
حيف آخه چرا ويران شد؟؟؟؟؟؟؟
شهریار :به خاطر سهل انگاری من و خیلی های دیگر
درود بر شهریار جان عزیز دوست خوب و گرامی بنده از اظهار لطف و اطلاع رسانی شما کاملاسپاسگذار و قدردان هستم با ارزوی شادکامی شما دوست عزیزم
شهریار: سپاس از اظهار لطف صمیمانه شما
تلاشتان را براي زنده نگهداشتن نام هاي تاريخ معاصر ايران قدر مي نهيم. بسيار كار جالبي است. ممنونم شهريار عزيز. از اينكه دير به دير سر مي زنم هم عذر مي خواهم. بيشتر در سفرم. ايام به كام
شهریار: سفر خوش ، جای ما را هم در سفرها خالی کنید
درود اما قطار تخریب منازل در تهران حالا حالا ها قصد ایستادن نداره خدا به هویت اینده تهران رحم کنه
شهریار : بولدوزر تخریب در سراسر ایران
بسیار از شما سپاسگزارم برای یادآوری آن روز تاریخی….چه زود یک سال شد….
و اما تخریب این خانه های قدیمی دیگر حدیث هررزوهمان شده است.متاسفانه.حیف!
شهریار: جدی چقدر زود می گذرد این عمر ما
دیروز یه ایمیل برام رسید که نشون میداد گراند هتل هم در اختیار کسبه قرار گرفته و ویران شده .دیگه کار از تاسف هم گذشته
شهریار: یکی از برنامه های من تور لاله زار هستش ، این تور کمی خشن است چون تمامی بناهایی که به دوستان نشان داده می شود یا در حال تخریب هستند و یا کلا تخریب شده اند ، یکی از عمارتها در این برنامه گراند هتل است که متاسفانه بعلت تجاری شدن در حال ویرانی است
سلام وسپاس از اطلاع رسانی هاتون اگرچه با خوندن این مطلب مثل همیشه که خبر بد می گیریم و کاراز کار تموم شده فقط آه می کشیم .به خدا خسته شدیم از بس به خاطر بی خردی و بی تدبیری برخی ، فقط حسرت خوردیم که چرا …
شهریار: خود من هم امیدوارم دیگر از این اطلاع رسانی ها نکنم اما متاسفانه هر دم از این باغ بری می رسد
دروووووووود
عيدتان مبارك.
شهریار: عید بر شما هم مبارک
بايد به ميراث فرهنگي و ديگر ارگانهاي متولي اين امر تبريك گفت…كلا همه چيز اين روزها جاي تبريك داره… شرح خيلي خوبي داديد ولي حيف كه شرح، شرح چيزي است كه ديگر وجود ندارد
هزاران اميدواري و آرزوي خوش براي اين خاك و مردمانش دارم ، دير بمانيد.
شهریار: خود من هم زیاد علاقه مند به گزارش این گونه موارد ندارم اما وظیفه ام اطلاع رسانی است
سلام
هرروز دریغ از دیروز!
شهریار: دقیقا
دوست گرامي. مثل هميشه لطف داشتيد. متشكرم.
شهریار:شما بزرگوارید ، دوست داشتم همراه شما در این مراسم بودم و …
درباره نشانی خانه مهدی اخوان ثالث درست فرمودید. عذرخواهی می کنم.
شهریار: ببخشید جسارت کردم
متشکر……بنده اهل اردستان و یکی از اولاد حکیم الملک هستم….خیلی متاسف شدم وقتی این عکسها را دیدم…اما چقدر خوب بود که هرساله به عنوان بزرگداشت آن حکیم بزرگ 1مراسمی که کلیه نوادگان واولاد او در یک مکان جمع میشدند برگزار میشد….لطفا اگر میتوانید پیگیری کنید….09139610847
شهریار: از اینکه با یکی از نوادگان حکیم آشنا شدم ، بی نهایت خورسندم ، حقیقت امر این است که در تهران برگزاری اینگونه مراسم ها در ارتباط با خانه ای که تخریب شده مخل امنیت ملی و … است ، اگر این موضوع از طریق انجمنهای محلی شهر اردستان یا شهر یزد که خیلی هم فعال هستند پیگیری شوند نتیجه بهتری خواهد داشت ، مشتاقانه علاقمند هستم اگر کمکی از دست حقیر بر می آید در خدمت باشم. به امید دیدار شما و برگزاری این مراسم
سلام کسی از دوستان از پسر ایشون یعنی دکتر علاج خبری دارند آخرین خبری که خوندم ایشون در آمریکا اقامت دارند.
واقعا چرا انقد میراث فرهنگی و شهرداری کوتاهی میکنن
تاریخ ایران رو دارن از بین میبرن
حیفه به خدا.واسه نسل بعدی یه بک گراندی از معماری سنتیمون بزارن بمونه
شهریار: متاسفانه چند روز در مزار ایشان بودم، سنگ مزارش را هم تخریب کردند!!!