جداره سیاهی که از یادمان کشته شدگان پنتاگون آمریکا، کپی برداری و در میدان امام خمینی (ره) شهر تهران نصب شده بود، هفته گذشته تخریب و برداشته شد. ساخت این جداره سیاه در ابتدای سال 1400 آغاز شده بود. در فروردین ماه سال 1400 زمزمه ساخت یک یادمان در میدان تاریخی امام خمینی (ره) مطرح شد، یادمانی کپی کاری شده، از کشته شدگان واقعه 11 سپتامبر آمریکا، یادمانی که پیرامون ساختمان پنتاگون آمریکا بود.

یادمان پنتاگون Pentagon Memorial توسط معماری به نام جولی بکمن Julie Beckman با هزینه 22 میلیون دلار در زمینی 2 هکتاری و درست در محل برخورد هواپیمای تروریستی به ساختمان پنتاگون طراحی و نصب شده بود. این یادمان و جداره سیاه رنگ مزین به نام 184 نفر قربانی پرواز 77 خطوط هوایی آمریکن بود ، از جوانترین قربانی، دانا فالکنبرگ 3 ساله تا مسن ترین آنها جان یامنیکی، 71 ساله که پیرامون آن ده‌ها درخت و 184 نیمکت قرار داده شده بود. یادمان پنتاگون در 11 سپتامبر 2008 یعنی هفت سال پس حملات تروریستی به ساختمان پنتاگون افتتاح شد.

در زمان اجرای سازه جداره سیاه در میدان تاریخی امام خمینی (ره) تنها سایتی که به این موضوع اعتراض کرد، تارنمای سفرنویس بود و شوربختانه مورد حمایت معماران و حافظان تاریخی شهر تهران قرار نگرفت (گزارش کامل سفرنویس را می توانید در اینجا مطالعه کنید) و جداره سیاهی با عرضِ حدودا نیم متر و ارتفاع یک و متر و سی سانتی متر با سنگهای سیاه حوض تاریخی میدان امام خمینی را پوشاند و 8 پرسش مطرح شده از طرف سفرنویس بدون پاسخ ماند.

پیروز حناچی شهردار وقت که دانش آموخته معماری بود در 17 خرداد ماه 1400 این جداره سیاه را افتتاح و در حاشیه مراسم افتتاحیه گفت؛

اجرای هر طرحی در ابتدا مخالفان و موافقانی دارد و این طبیعی است، اما معماران و شهرسازان بر این امر واقف هستند که شهدا برای این شهر و کشور قدم پیش گذاشته‌اند و چنانچه گردشگران و بازدیدکنندگان برای بازدید میدان، موزه‌ها و ساختمان جدید بلدیه مراجعه کنند، یاد و خاطره شهدا را زنده نگه می‌دارند. قرار است نام همه شهدا بر دیواره پیاده‌راه جانبی دورتا دور آبنما کار شود و بدون شک این رویداد اتفاق مبارکی برای میدان خواهد بود. (منبع)

نکته جالب این کپی برداری عین به عین از یادمان پنتاگون ، کپی ناشیانه دیگری هم از لوح های یادبود 11 سپتامبر در میدان یادبود سایت مرکز تجارت جهانی در منهتن بود. یادبود و موزه ملی 11 سپتامبر National September 11 Memorial & Museum توسط معماری به نام پیتر والکر Peter Walker طراحی و در میدان یادبود در سایت مرکز تجارت جهانی برجهای مورد حمله تروریستی طراحی شده بود.

دو استخر بزرگ در محل دقیق قبلی برج‌های دوقلو طراحی شد که آبشارهایی به ارتفاع ۹٫۱ متر از اطراف آن فرو می‌ریزند. نام قربانیان حملات در اطراف لبه‌های آبشارها روی لوح های فلزی سیاه حکاکی شده بود. اسامی قربانیان حملات از جمله کسانی کارکنان پنتاگو ، مسافران پرواز 77 خطوط هوایی آمریکا ، مسافران پرواز 93 هواپیمایی یونایتد ایرلاینز، و ساکنان مرکز تجارت جهانی، این یادمان نیز در 11 سپتامبر 2011 افتتاح شد.

در هر صورت سفرنویس از حذف این جداره سیاه ، بسیار خرسند است و ایمان دارد با تلاش و پیگیری امکان حذف اشتباهات از تاریخ شهر تهران و ایران شدنی است …

ته نویس) هر نمادی از جنگ و خشونت سیاه است
منابع و سرچشمه ها؛
نصب اولین یادبود شهدا در میدان امام خمینی آژانس عکس تهران 17 خرداد 1400
یادمان ۲۵۰۰۰ شهید شهر تهران درمیدان امام خمینی(ره) رونمایی می شود. روزنامه همشهری 29 تیر 1400
بازدید چمران از پروژه ساماندهی میدان امام خمینی (ره) و یادمان شهدا با همراهی حناچی خبرگزاری ایسنا 12 مرداد 1400