تورهای سفرنویس

tour-image

عضویت در سفرنویس

register-image
register-image

گشت ارشاد زمان قاجار و سرمقاله روزنامه ایران نو با عنوان ما یک ملت هستیم

روزنامه ایران نو، در 113 سال پیش در سرمقاله خود با عنوان؛ “ما یک ملت هستیم” خواستار اتحاد همه ایرانیان شد … در همین روزنامه شکایتی جهت جلوگیری و بی‌احترامی به زنان در هنگام عبور از خیابان لاله زار تهران و حرکات زشت پلیس (گشت ارشاد وقت) منتشر شده است …
”استبداد ما را به عنوانات مختلفه و اسامی متعدده از هم‌دیگر  منفرد نموده به یکدیگر دشمن مینمود و یک ملت واحدهء ایرانی و در شکل و هویت جداگانه القا نموده ما را از همدیگر دور، یکی را اسمش زردشتی نهاده خون ایشان را بر مسلمانان مباح؛ و دیگری را یهودی نام داده با تفسیرات مخصوصه حسیات دشمنانه در قلب ما نسبت به آنان پرورش میداد. سیمی را بجهت اینکه ارمنی است همچه وانمود مینمود که اینها از جنس ما نبوده بالتمام از حیث و مقام ایرانیت دورند و چهارمی را به ترکی‌یت متهم نموده عداوت ایشانرا در قلب فارس‌ها و نفرت فارس‌ها را در مغز ترک‌ها ساری مینمود، اما …
ایرانی یک ملت است، ملتی که در زبانهای مختلف متکلم بوده و باشکال مختلفه خدای خود را پرستش مینماید. که اسم او ایرانی است
ایرانیان میبایستی که بدون استثنا مثل یک ملت واحدهء سهیم‌الضرر المنفعه باشند. از امروز در ایران نه مسلمان، نه زرتشتی، نه ارمنی، نه یهودی، نه فارس، نه ترک نبودند، فط یک ایرانی هست. ما یک ملت هستیم
جنبش مشروطه اجتماعات و گروه های بسیاری را متحد کرد و در نتیجه موجب سرنگونی رژیم استبدادی شد. برای اطمینان از عدم بازگشت به چنین رژیمی، دولت ایران باید شهروندان خود را ایرانیانی کامل قلمداد کند.
سرمقاله روزنامه ایران نو با عنوان ما یک ملت هستیم ، سال ۱، شماره ۱۳۴ سه شنبه 27 بهمن 1288 (۴ صفر ۱۳۲۸/ ۱۶ فوریه ۱۹۱۰)

روزنامه ایران نو و سرمقاله ما یک ملت هستیم
روزنامه ایران نو و سرمقاله ما یک ملت هستیم

روزنامه ایران نو پس از فتح تهران و در دوره دوم مشروطه به سردبیری محمدامین رسول‌زاده منتشر می شد. نقد نظام طبقاتی، نقد نوع رفتار و برخورد با زنان در جامعه، دفاع از حقوق غیر مسلمانان و … از ویژگی‌های این روزنامه پیشرو بود.

روزنامه ایران نو به سردبیری محمدامین رسول‌زاده
روزنامه ایران نو به سردبیری محمدامین رسول‌زاده

محمدامین رسول‌زاده یک روحانی زاده بود که دانش آموخته مدرسه مسلمانان روس بود و در سن 17 سالگی سازما”جوانان مسلمان” را بنیان نهاد. وی در سال 1285 ه خورشیدی به ایران آمد و روزنامه ایران را بنیان نهاد و در نهایت امر در سال 1289 از ایران اخراج شد و بعد از تشکیل جمهوری آذربایجان با اکثریت آرا در سال 1296 به عنوان رهبر شورای ملی آذربایجان برگزیده شد.

محمدامین رسول‌زاده
محمدامین رسول‌زاده

دفتر روزنامه ایران نو در خیابان لاله زار و در مکان فعلی پاساژ جهان الکتریک بود، در اردیبهشت سال 1290 نامه سرگشاده‌ای توسط دکتر دندان ساز استپانیان که مطب او در خیابان لاله زار بود در روزنامه ایران نو منتشر شد. دکتر استپانیان در این شکایت که به مجلس ارائه کرده بود از جلوگیری و بی احترامی به زنان در هنگام تردد در خیابان لاله زار شکایت کرده بود، انگار تاریخ همیشه در حال تکرار است و گشت ارشاد در زمان قاجار هم فعالیت داشته، اما به نوعی دیگر …

روزنامه ایران نو و خیابان لاله زار
روزنامه ایران نو و خیابان لاله زار

متن کامل شکایت دکتر استپانیان چاپ شده در روزنامه ایران نو تقدیم حضور می گردد؛

مکتوب سرگشاده
بتوسط جریده محترم (ایران نو) و (استقلال ایران) از مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی استدعا می شود بمسئله که ذیلا نگاشته می شود عطف نظری فرمایند؛
چند روز است که تردد زنهای ایرانی را ساعت بعدازظهر از خیابان لاله‌زار، پلیس منع مینماید بعضی از خواتین محترمه که خالی‌الذهن عبور می کنند مورد بسی تفتیشات و تحقیقات غیرمسلحانه می گردند و گاه‌گاه هم حرکات زشتی از طرف پلیس ها نسبت به آنها وارد می شود.
شکایات متواتره از زنهای محترمه که مرضای محکمه بنده‌اند شنیده می شود و حتی اینکه برای معالجه هم از ترس بی‌احترامی و هتک شرف جرئت بیرون آمدن ندارند و گمان می کنند این حکم از طرف مجلس شورای ملی یا کابینه وزرا صادر شده محض رفع اشتباه و اسکات خیالات متوحشه محترما سوالات ذیل را مینمایند؛

1) مجلس شورای ملی یا کابینه وزراء از این قدغن اطلاعی دارند یا خیر؟
2) در صورت بی اطلاعی چطور نظمیه مرتکب یک عملی می شود که به کلی باترتیب و روش مشروطیت منافات دارد؟

امید است ریاست محترمه مجلس مقدس در ایناب نظری فرموده این قذغن بی معنی را که باعث هتک شرف و آبروی خواتین است منع فرمایند

محکمه دکتر استپانیان
تاریخ 7 جمادی الاول 1329 ق (15 اردیبهشت 1290)

شکایت دکتر استپانیان چاپ شده در روزنامه ایران نو (گشت ارشاد)
شکایت دکتر استپانیان چاپ شده در روزنامه ایران نو (گشت ارشاد)

منابع و سرچشمه ها این گزارش؛
آرشیو روزنامه ایران نو
سایت محمدامین رسول‌زاده .
سایت زنان قاجار .
کتاب انقلاب مشروطه ایران، آفاری ژانت

اینجا را با دوستان خود به اشتراک بزارید

همسفران

با ما همسفر باشید

XHTML: امکان استفاده از این کدها وجود دارد: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>