عید شوشیانِ مندائیان به مناسبت ولادت ملکا (ملکه) اِبثاهیل ، یک هفته بعد از عید بزرگ (دهوا ربا) برگزار می شود و مندائیان نام این عید را عید شیشیان، عید شیشان یا شوشیان و به زبان خودشان دهوا زوطا نامگذاری کرده اند.

صائبین مندایی سال نو و عید نوروزشان (دهوا ربا) در سال 1400 بیست و پنجم تیر ماه بود و ماه اول مندائیان “دولا” نام دارد، روز اول و دوم ماه دولا “عید نوروز” است که بعد از آن باید به مدت ۱۵ روز امبطل (روزه) گرفته شود.

*صائبین امسال 1402 وارد سال 445393 مندایی شدند.

نوروز داراری ریشه مندائی است و از کلمه “نو اِد اِروَز” گرفته شده است؛ نو به معنی آسایش یا آرامش، اد نیز یک صفت ملکی است و اروز در زبان مندایی، بوجود آمده یا تجلی شده معنی می شود.
روز ششم و هفتم ماه دولا که عید شوشیان نام گذاری شده است مندائیان نباید در این دو روز گوشت ، ماهی و تخم مرغ میل کنند و غذایی از بیرون تهیه و خریداری نمایند و از بستن همیانه پرهیز نمایند.

در عید شوشیان، برگهای درخت بید را چیده و دو حلقه با آن ساخته که نام آن “اکلیل” است. که با خواندن بوثه ای توسط روحانی تقدیس می شوند.

بوثه (دعای) بافت اکلیل؛ بنام خداوند معظم. گفناها (تاک‌ها) درون آب‌ها منور شدند و قائم گردیدند بزرگان در يَردنا (رودخانه). شما جوانه‌های شاداب هستید. اشکنداها شما را به اینجا آوردند. شما را به اُثراهای بزرگ دادیم که ببافند و به درب اطاق‌ها قرار دهند. و همچون شفایی که کودکان را رشد می‌دهد. شما را می‌بافند و قرار می‌دهند تا آخرت عالم. شما را برکت می‌دهند یَردناهای بزرگ و تعمید که باطل نمی‌شود؛ شما را برکت داد از سر تا سر.

اکلیل اول برای نصب بر درب ورودی خانه است که به مدت یک سال در سمت راست ورودی خانه یک مندائی قرار دارد و در عید شوشیان بعدی حلقه سال گذشته به رودخانه انداخته می شود.

اکلیل دوم در ظرف عید، یعنی طریانا گذاشته می شود. طریانا ظرفی است که از گِل سرخ ساخته شده و در عید شوشیان در آن میوه جات فصل، آب، نمک و نان و … قرار می دهند. معمولا در کنار طریانه کاسه آب نیز گذاشته می شود.

عید شوشیان عیدی است که مندائیان ضمن اعتکاف به فکر پاک کردن دلها از کینه و خشونت و میل به دوستی و محبت هستند.

ته نویس اول) همیانه یکی پنج تکه لباس اصلی مندائیان است که تمام قسمتهای لباس را ، همیانه باید به همدیگر متصل نماید. یک مندائی باید در تمام مراسم ها حتی رشامه و براخه و ذبح و اکلیله درست کردن و … باید رسته پوشیده باشد و همیانه بدون رسته معنایی ندارد.

همیانه از 60 نخ پشمی تهیه شده است و 1 نخ دیگر همه آنها را به هم متصل میکند. که جمعا 61 نخ می شود و برای بستن از جلو بر روی ناف انسان است. ناف انسان نقطه مرز بین دو قسمت اصلی بدن هر بشر است. قسمت پائینی ناف انسان نشان گر حالات حیوانی است و قسمت بالای ناف انسان فرق بین انسان و حیوان را مشخص می کند.
طول همیانه نسبت به کمر شخص بافته میشود. ولی معمولا بین یک متر و نیم تا دو متر است. که یک سر آن به شکل کرکوشه است که نماد آن 60 خانواده ائی است که بر زمین نزول کردند و با خانواده حضرت آدم وصلت نمودند و از طرف دیگر به شکل گیره است که نماد اتحاد و هبستگی آن 60 خانوار را نمایان می کند.

همیانه پس از بستن به شکل دایره است که نمایانگر 360 درجه می باشد. ظرف طریانه که در عید شیشیان درست می شود ، حتما باید به صورت گلی و دایره باشد که هر دو نشاگر روزهای سال تقویم مندایی است یعتی 360 روز . با باور مندائیان عالمهای آسمانی 360 طبقه دارند
یک مندایی که در ابتدای صبح باید همیانه ببندد و در همه کارها مثل کار کردن، ورزش کردن، غذا خوردن، بیرون رفتن و … باید همیانه بر کمر خود بسته باشد، که خود به مثال حفاظت است در برابر بدیهای این دنیا.

نکته) یک مندائی همیانه را در امبطلات (روزه) سنگین استفاده نمی کند، مثل عید شوشیان و فقط اگر در آن دو روز عید شوشیان آیین تدفین داشته باشند و بخواهند جنازه ای را از زمین بلند کنند باید همیانه بسته شده باشد.

زندگی مذهبی مندائیان کنار رود روان و در ایران کنار رود کارون است، کارون آب ندارد، مردم خوزستان آب ندارند و دلیل پرداختن سفرنویس به این عید بهانه ای است برای مردم عزیز خوزستان

ته نویس آخر) این مطلب بدون اجازه و با افتخار تقدیم می شود به مردم عزیز خوزستان