زادروز گورو نانِک بنیانگذار آئین سیک
15 آوریل زادروز گورو نانِک Guru Nanak بنیانگذار آئین سیک Sikhism و نخستین گرو یا معلّم (پیامبر) این آیین است. گورو نانِک در قرن 15م در پنجاب پاکستان زاده و پس از سفرهای بسیار، دین یکتاپرستی سیک را (با تلفیق هندوئیسم و اسلام) در شبه قاره هند بنیان گذاشت. نام کتاب مقدس آنها گرانت صاحب Guru Granth Sahib و نمادشان خاندا Khanda است. پیروان این آیین در تهران و زاهدان در روزهای جمعه در معابد خود به نام گورودر gurdwara عبادت می کنند و در نهایت اطعام همگانی دارند. در چند دهه پیش سیکها در آبادان و بندرعباس نیز، اسکان داشتند. سیک جزو آخرین دینهای یکتاپرستی است.
پیروان این آیین هر ساله در ماه نوامبر هم زمان با روز بشارت گورو نانِک این روز را گرامی می دارند و به یاد این بزرگ مرد مراسم پرشکوهی در معابدشان برگزار می کنند. این جشن که نامش گورو ناناک دیو جی گورپوراب Guru Nanak Gurpurab است مقدس ترین جشن آیین سیک است.
نکته؛ با توجه به اینکه تقویم پنجابی سیکها، تقویمی گردشگری ، شبیه تقویم قمری است، تولد گورو هر سال در یک تاریخ اعلام می شود و امسال بر اساس تقویم سیکها 19 نوامبر ، یعنی 28 آبان تولد است.
آداب جشن زادروز روز گورو نانِک؛
روز قبل از تولد، یك راهپیمایی به نام Nagarkirtan برگزار می شود. در این کارنوال سرودهای مقدس همخوانی می شود و پیروان با سلاح های سنتی شمشیر بازی آیینی می کنند و در روز جشن در معابد گورودر به همراه گروه های نوازنده موسیقی کتاب مقدس را می خوانند و در نهایت امر ناهار دسته جمعی (لنگر) میل می کنند. این جشن در بیشتر کشورهای سیک نشین مثل هندوستان، پاکستان، افغانستان، انگلستان و … برگزار می شود.
به آموزگاران و راهنمایان دینی سیک گورو می گویند و گورو در اصل همان نقشی را در این دین‌ها دارد که مرشد در صوفی‌گری. در مجموع آیین سیک 9 گورو بعد از گورو نانِک را به رسمیت می شناسد و گورپوراب Gurpurab در سنت سیک تجلیل از سالگرد تولد یک گورو است که با برگزاری جشنواره گرامی داشته می شود.
گورو گرانت صاحب یازدهمین گورو در آئین سیک است؛ دهمین گوروی، برخلاف رویه گوروهای پیشین، هیچ‌یک از فرزندان و شاگردانش را به جانشینی خود تعیین نکرد و در عوض متن مقدس آدی گرانت را که پیش از آن گورو ارجن گردآوری کرده بود، گوروی جاودانی نامید. گورو گرانت همان کتاب مقدس این آیین است.
یکی از مراسمهای مهم سیکها خالْصْه یا خالسْا یا کالسا Khalsa یا همان غسل تعمید همگانی است که مراسم غسل تعمید خالصه شامل خوردن آمریت (آب قند هم زده شده با خنجر) است و پذیرش اینکه هرگز؛
- نباید هرگز مویی را از هیچ بخشی از بدنت بزدایی
- نباید هرگز از تنباکو، الکل یا هر مسکر دیگری استفاده کنی
- هرگز نباید گوشت حیوانی که به شیوه مسلمانان (حلال) یا یهودیان (کوشر) کشته شده بخوری
- هرگز نباید زنا کنی. فرد پذیرفته شده باید همواره نمادهای فیزیکی خالصه را بپوشد و دستورالعمل رفتاری آن را اجرا کند
ته نویس) این نوشته را بدون اجازه و با افتخار تقدیم می کنم به بانو سمیه سوری، چون می دانم چند دوست سیک داشتند و امیدوارم در نوروز سال بعد ایشان در بهترین سفر زندگی خود باشند.
همسفران