استان مازندران
استان مازندران
نامهای دیگر : تَپورستان ، تبرستان ، طبرستان (معرب)
پیرامون نام (وجه تسمیه) :
1) سرزمینی که در آن راه های پرپیچ و خم بسیار است. (ماز : پیچ و خم ، چین و شکنج + اندر : درون + آن)
بر آمد ز کوه ابر مازندران چو مار شکنجی و ماز اندر آن منوچهری
2) واژه «ماز» به معنى « دژ » مى باشد . به فرمان مازیار بن قارن سردار نامی تبرستان ، براى جلوگیرى از نفوذ اعراب در نقاط حساس این منطقه به ساخت دژ پرداختند و مازندران را به صورت (ماز + اندرآن ) به معنى « دژ درآن » نامیدند . یکی از این دژها که هنوز پابرجاست قلعه مازیار می باشد که در شمال تهران بعد از قلعه توچال و مهرچال است .
3) ماز به معنی بزرگ و ایندیرا به معنی دیو و ان پسوند مکان می باشد که معنی جایگاه دیو بزرگ یا دیو سپید که همان دماوند باشد را داراست .
ای دیو سپید پای در بند ای گنبد گیتی ای دماوند ملک الشعراء بهار
4) موز نام کوهی در منطقه بوده و مازندران یعنی جایی که کوه موز درآن بوده و موزَندران به تدریج به مازندران تبدیل شده است .
5) ماز به معنی زنبور است و مازندران سرزمین زنبورها
6) مازندران نام خود را از خدای آریاییان مهاجر « ایندَر » به آن گرفته باشد . در این صورت مازندران از دو بخش « ماز» و« ایندر » تشکیل می شود . « ماز » به معنی بزرگ است . در کُردی واژه « مَزِن » هنوز به معنی « بزرگ » در برخی گویشهایش رایج است ، و ایندر نیز نام خدای آریاییان مهاجر بود . پس ماز ایندَر یعنی « خدای بزرگ » و « ماز ایندَران » یعنی « سرزمینِ خدای بزرگ »
7) جواد مفرد کهلان پژوهشگر ایران باستان نام مازندران را از ریشه « مَـز : بزرگ + زن » می داند یعنی « سرزمین زن یا الهه بزرگ » یا « سرزمین مردم زن سالار » که اشاره به پرستش الهه آب و جایگاه والای زن در جامعه آن روزگار دارد .
8) تپوری ها , آمارد ها , گِـلان و کادوسیان اقوام خویشاوندی بودند که در کرانه جنوبی دریای مازندران می زیستند . نام مازندران بعدها جانشین تپورستان شد .
* پیشینه و تاریخچه :
نام شهرستانها : سوادکوه ،
نام شهرها : آلاشت ، آمل ، بابل ، بلده ، بهشهر ، رامسر ، سوادکوه ، کیاسر ، گزنک ، نور ، نوشهر ، (مرکز استان ساری)
* نام روستاها : تاکر ، چلندر ، گدوک ، ورسک ، ولاشید ، چرات ..
* اطلاعات جغرافیایی:
الف) مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه استان مازندران و … :
ب) ارتفاع از سطح دریا :
* مردم شناسی و جامعه شناسی :
1) جمعیت استان :
2) زبان و گویش :
3) مذهب :
4) آیین ها ، سنتها ، آداب و رسوم و … :
5) ره آورد (سوغات) :
الف) صنایع دستی :
ب) شکمی :
جاذبه های گردشگری :
1) اماکن و جاذبه های طبیعی :
آبشار چلندر: واقع در 18 کیلومتری جاده نوشهر به نور در توابع بخش بلده کجور ، جنوب شرقی روستای چلندر .
آبشار شاهان دشت (شاهاندشت) واقع در بخش لاریجان ، شهر گزنک ، روستای شاهاندشت
چشمه باد آب سورت واقع در شمال شرق شهر کیاسر ، در کنار روستای مال خواست (مال خاست) در روستای سورت
غار هوتو و کمربند (شماره ثبت ملی 746) واقع در غرب شهر بهشهر ، روستای تروجن (شهید آباد)
2) آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی :
اداره فلاحت سابق (شماره ثبت ملی 3784) واقع در شهر رامسر، انتهای غربی بلوار مطهری
امامزاده عباس (شماره ثبت ملی 361) واقع در شهر ساری ، بلوار امام رضا ، خیابان امامزاده عباس
باغ رامسر و مستحدثات واقع در آن (کاخ موزه رامسر ، کاخ مرمر ، تماشاگه خزر) شماره ثبت ملی 2323) واقع در شهر رامسر ، خیابان شهید رجایی (سخت سر سابق) ، غرب هتل رامسر
بلوار مقابل هتل های رامسر (شماره ثبت ملی 1521) واقع در شهر رامسر ، روبرو و شمال هتل رامسر (اولین بلوار ثبت شده در ایران)
پل ورسک (شماره ثبت ملی 1534) واقع در شهر سوادکوه ، دهستان عباس آباد ، شمال شرقی روستای ورسک .
ریکا پل (شماره ثبت ملی 22027) واقع در شهر بلده ، 36 کیلومتری جاده بلده از سمت هراز ، 4700 متر بعد از روستای تاکر Takor نرسیده به روستای ولاشید (5 کیلومتر مانده به روستای ولاشید) ، احداث شده بر روی رودخانه هردو رود
تکیه تاکر (شماره ثبت ملی 2755)واقع در شهرستان بلده ، از طرف هراز (31 کیلومتری جاده بلده) ، روستای تاکر ، ضلع شمالی مسجد صاحب الزمان
غار هوتو و کمربند (شماره ثبت ملی 746) واقع در غرب شهر بهشهر ، روستای تروجن (شهید آباد)
قلعه ملک بهمن (ملک آقا ، ملک قلا) (شماره ثبت ملی 2778) واقع در بخش لاریجان ، شهر گزنک ، روستای شاهاندشت ، بالای آبشار شاهاندشت .
کاروانسرای گدوک (شماره ثبت ملی 2795) واقع در شهرستان سوادکوه، روستای گدوک، در 17 کیلومتری جاده فیروزکوه به سوادکوه، در 185 متری جنوب جاده (رضا پهلوی در 6 ماهگی در این کاروانسرا یخ زد و با فضولات حیوانی در کاروانسرا به زندگی برگشت)
کیجا پل ، پل ولاشید (شماره ثبت ملی 20681) واقع در شهر بلده ، 38 کیلومتری جاده بلده از سمت هراز ، ابتدای روستای ولاشید Velashed در 150 متری شمال جاده ، احداث شده بر روی رودخانه هردو رود
گوهرتپه (شماره ثبت ملی 5406) واقع در شهر بهشهر .
محوطه قدیم شهر آلاشت (به شماره ثبت ملی 867) معروف به خانه رضاشاه پهلوی (این خانه متعلق به پدربزرگ ایشان مراد علی خان بوده و سپس به برادر رضاشاه مصطفی خان رسیده است و تنها رضا در این خانه به دنیا آمده است) که در حال حاضر موزه مردم شناسی شهر آلاشت است و به همت شهرداری در سال 1388 احیاء شده است .
مسجد جامع بابل (شماره ثبت ملی 4175) واقع در شهر بابل ، محله مسجد جامع ، حدفاصل چهارراه شیدا و چهارراه فرهنگ
مجموعه فرح آباد ساری (شماره ثبت ملی 1376) واقع در 28 کیلومتری شمال شهر ساری ، روستای فرح آباد
هتل بنیاد پهلوی (هتل قدیم) (شماره ثبت ملی 1520) واقع در شهر رامسر ، خیابان شهید رجایی (سخت سر سابق) ، در این هتل کنفرانس تالابهای رامسر برگزار شد.
3) سایر :
* سرشناسان :
میرزا بزرگ نوری ،
1) ادبی :
2) سیاسی :
رضا پهلوی (رضا شاه ، رضا خان) بنیانگذار دودمان پهلوی (متولد 24 اسفند 1256 ه خورشیدی آلاشت ، متوفی 4 مرداد 1323 در شهر ژوهانسبورگ)
3) مذهبی :
شیخ فضل الله نوری (زاده ۳ دی ۱۲۲۲ در روستای لاشک در منطقه نور و کجور، استان مازندران ، اعدام ۹ مرداد ۱۲۸۸ در میدان توپخانه شهر تهران) مجتهد و از رهبران قیام تنباکو در تهران و از مدعیان مشروطه مشروعه و معتقد به انحراف فرهنگی مشروطه بود.
4) هنری :
* شماره پلاک ماشین :
* تارنما ها :
ته نویس: خداوند مازندران را از بد بپایاد (انجمن جوانان سپید پارس)
این صفحه هنوز به صورت کنکاشانه ،سفرنویسی نشده است
کوله بار و تجربه سفر دوستان گزارشی از مازندران و ساختمانهای تاریخی آن (سفر محمود دهقانی به مازندران)
همسفران