ارباب کیخسرو شاهرخ
دیروز زاد روز کیخسرو شاهرخ ملقب به ارباب کیخسرو شاهرخ بود . شخصی که چنین یادگارهایی از او به جا مانده :
بنیان معبد آدریان (تنها آتشکده تهران) ، بنیان مدارس متعدد در کرمان، مدرسه های فیروز بهرام و ایرج در تهران ، ساخت آرامگاه فردوسی از صرفه جویی حقوق نمایندگان مجلس و لاتاری ها به پیشنهاد ایشان، ایجاد کتابخانه مجلس شورای ملی، چاپخانه مجلس ، موزه مجلس شورای ملی و رواج فارسی نویسی سره در مجلس و …. دوست داشتم سر فرصت گزارش جامعی تهیه کنم اما چون زمان از دست می رفت گزارشی ناقص از زندگی نامه ایشان تقدیم حضور می گردد؛
کیخسرو شاهرخ ملقب به ارباب کیخسرو شاهرخ (زادروز ۷ تیر ۱۲۵۴ ه خورشیدی در شهر کرمان ، مرگ ۱۱ تیر ۱۳۱۹شهر تهران)
یادگارهای ارباب کیخسرو : بنیان معبد آدریان (تنها آتشکده تهران) ، بنیان مدارس متعدد در کرمان، مدرسه های فیروز بهرام و ایرج در تهران ، ساخت آرامگاه فردوسی از صرفه جویی حقوق نمایندگان مجلس و لاتاری ها به پیشنهاد ایشان، ایجاد کتابخانه مجلس شورای ملی، چاپخانه مجلس ، موزه مجلس شورای ملی و رواج فارسی نویسی سره در مجلس.
نیاکان او همه در علم نجوم متبحر، در خدمات دولتی مشغول و دارای احترام بودند. جد پدریش «ملاگشتاسب» در دستگاه لطفعلی خان زند و سپس محمدخان قاجار و سپس در دربار فتحعلی شاه ستاره شناس و منجم بود. ملا گشتاسب فتح کرمان را توسط محمدخان قاجار پیشگویی نمود و مورد خشم لطفعلی خان زند قرار گرفته بود. می گویند پسرش میرزا محمد مسلمان شده و در دربار فتحعلی شاه منجم بود . وی نیز مرگ عباس میرزا ولیعهد را پیشگویی کرده بود.
با توجه به فوت پدر و ازدواج مادر ارباب کیخسرو شاهرخ با پسر عموی خود ، ارباب کیخسرو در سن 12 سالگی از کرمان به تهران عزیمت و در مدرسه آمریکایی های تهران مشغول تحصیل و در بیمارستان آمریکایی ها هم مشغول بکار می شود. ارباب کیخسرو اصول دین مسحیت را در آنجا و اصول دین اسلام و زرتشت را از شیخ یحیی (منسوب حاج ابو جعفر ملا) می آموزد.در سن 16 سالگی به بمبی می رود و یک سال بعد به علت بیماری به تهران بر می گردد. کیخسرو شاهرخ در سن 18 سالگی با فیروزه کریم داد فرهی (راد خرمی) ازدواج و پس از مرگ همسرش با کتایون قباد ازدواج می کند.
مشاغل ارباب کیخسرو : رئیس اداره تلفن ، مدیر بنگاه راه آهن دولتی ایران ، رئیس انجمن زرتشتیان تهران، دومین نماینده مجلس (کرسی جامعه زرتشتیان) از سال 1288 تا 1319 و ریاست اداره مباشرت و ملزومات مجلس ، خزانه دار و مدیر عامل اولین دوره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
یادگارهای ارباب کیخسرو : بنیان معبد آدریان (تنها آتشکده تهران) ، بنیان مدارس متعدد در کرمان، مدرسه های فیروز بهرام و ایرج در تهران ، ساخت آرامگاه فردوسی از صرفه جویی حقوق نمایندگان مجلس و لاتاری ها به پیشنهاد ایشان، ایجاد کتابخانه مجلس شورای ملی، چاپخانه مجلس ، موزه مجلس شورای ملی و رواج فارسی نویسی سره در مجلس.
ترور ارباب کیخسرو شاهرخ : در جریان جنگ جهانی دوم، بهرام شاهرخ، پسر کیخسرو در اداره تبلیغات آلمان در برلن فعالیت میکرد و در بخش اخبار و گزارشهای فارسی رادیو برلن، حملات تندی به رضاشاه و ذکاءالملک فروغی تهیه میدید. رضاشاه که دسترسی به بهرام شاهرخ نداشت، متوجه کیخسرو، پدر بهرام شد و علی رغم توصیه محتشم السلطنه اسفندیاری (رئیس مجلس شورای ملی) در شب 11 تیر ماه ۱۳۱۹ او را در یک مجلس عروسی دستگیر و همان شب کشتند و جنازه وی را در مسیر منزلش انداختند.
نکته ویژه: صداقت و درستی او چنان بود که سید حسن مدرس در یکی از جلسات مجلس پشت تریبون گفت:
- در مجلس ما فقط یک نفر مسلمان پیدا میشود که آنهم ارباب کیخسرو شاهرخ است
1) در ابتدا تندیسی از ایشان ساخته و در مراسمی در موزه هنرهای معاصر کرمان نصب و به علت عدم تشابه ، تندیسی دیگر جایگزین آن شد.
2) از یادگارهای دیگر ارباب کیخسرو می توان موارد زیر را نام برد: خرید ماشین چاپ از کشور آلمان و چاپ تمبر برای اولین بار در ایران ، تغییر مراسم تدفین از دخمه به خاکسپاری و خرید و احیای آرامگاه قصر فیروزه تهران و پیگیری این مراسم در سایر شهرها ، نگارش و چاپ کتابهای آینه آیین مزدیسنی و فروغ مزدیسنی و …
3) در دی ماه سال 1387 مراسم بزرگداشتی توسط انجمن مفاخر فرهنگی ایران برای ارباب کیخسرو برگزار شد.
همسفران
با ما همسفر باشید
درود ؛ نفرین بر استبداد که هر چه می کشیم از این میراث شوم است. یاد ارباب کیخسرو را زنده کردید و ای کاش نسل امروز هم این بزرگان را بشناسند.
شهریار : به امید این روز ، البته با همراهی همه
با سلام وتشکر از شما که یاد گذشتگانمان را با قلم جادوئیت زنده نگه داشتی با میزبانی 2جهانگرد المانی بروزم خوشحال میشم دیدن کنید
شهریار : سر زدم مطلب حذف شده بود
سلام
بسیار عالی…موفق باشی.
شهریار : سپاس
عجب مرد بزرگي بوده. روحش شاد ، ممنون براي معرفي اين مرد بزرگ شهريار خان
شهریار : از این مردان بزرگ در ایران زمین فراوانند
درود بر شما مرسی که گاهی یادمون میندازید سری به تاریخمون بزنیم و فراموشش نکنیم
و باز هم مرسی برای معرفی
پیروز باشید
شهریار : سپاس از اظهار لطف صمیمانه شما
روانش شاد باد و یادش گرامی
شما هم همیشه سر زده و پویا باشی تا به ما بشناسید ندانسته های انبوهمان را
شهریار : و یادم باشد که خیلی خیلی نمی دانم
مثل همیشه کامل وجامع.موفق باشید
شهریار: سپاس ، سلامت باشید
درود جناب شهریار
خیلی برام جالب بود ، شما در تارنماتون همیشه از چیزهای نو در تاریخ ایران می نویسید ، شاید برای من نو ، در هر صورت قابل تقدیر است
سپاس فراوان
شهریار : البته نه به همان تازگی که در وبلاگ شماست
سلام ، روز خوش
ممنون از زنده کردن یاد و خاطره بزرگان تاریخ
پایدار باشید.
شهریار : سپاس از لطفتان
با اهداء سلام
ضمن تشکر از مطلبی که در مورد ارباب کیخسرو قرار دادین، در اواسط مطلب تصویری قرار گرفته که در توضیحات اون یادآور شدین که این تصویر متعلق به بهرام شاهرخ پسر ارباب کیخسرو هست، در حالی که در سایر اسناد تاریخی این تصویر رو متعلق به شاپور جی. فرزند اردشیر جی دونستن. به عنوان نمونه در کتاب خاطرات ارتشبد فردوست چاپ موسسه اطلاعات.
شهریار: از نکته بینی شما سپاس گزارم ، من سعادت نداشته ام کتاب مورد اشاره را مطالعه کنم اما به استناد این دو منبع از این تصویر با نام بهرام شاهرخ استفاده کرده ام.
منبع یک : رادیو من …
منبع دو : اینجا
سلام
شاید فره ایزدی نیای هم نامش ( کیخسرو پسر سیاوش ) در او نیز دمیده شده است .
روان اش شاد . و سپاس برای اطلاعات ارزنده اتان . شاد باشی و رها
شهریار : سپاس
سلام بر آقاي شهريار گرامي.
چقدر ازين عكسهاي قديمي خوشم مياد! خيلي جالب بود.
ممنون.
شهریار: سپاس
روش نوشتن و دقت در تحقیقات شما را خیلی دوست دارم. موفق باشید
شهریار:سپاس فراوان از اظهار لطف صمیمانه شما
جالب بود و مفید…دستتون درد نکنه
شهریار: سپاس … به راستی آنقدر دست به کیبورد شدیم که دستمان درد گرفت!
عاااااااالی بود شهریار عزیز…..عالی
انشاا…که منظور از “تبحر در علم نجوم” و “پیشگویی” ربطی بهم ندارند
با گزارش سفر دشت مغان بروزم
شهریار: متاسفانه این طور جا افتاده ، من هم به دلیل اینکه می خواستم به منابع وفادار باشم ، دقیقا از کلمات و جملات رفرنسها استفاده کردم ، حالا شما پیشگویید یا منجم؟
با سلام وتشکر با معرفی قلعه مهر نگار مرکز حکومت شاه اشکانی بروزم حضور شما باعث دلگرمی ماست منتظر حضور سبزتون هستیم
شهریار: ممنون از اطلاع رسانیتان ، بدون اجازه و با افتخار در لیست دوستان دوچرخه سوار سفرنویس لینک شدید
خیلی جالب بود خصوصا اینکه آرامگاه فردوسی رو ایشون ساختن خوشحال شدم که فهمیدم سازندش کیه.ممنونم.ممنون که به منم سر زدین.
شهریار: ارباب کیخسرو شاهرخ طرح ساخت آرامگاه را دادند و معمار آرامگاه استاد حسین معمارزاده بودند.
سلام ، ممنونم که بهم سر زدین
دقیق نمیدونم اما فک کنم خود قمیشی باشه.
شهریار: دیر زمانی است که مهمان وبلاگ شما هستم
با سلام وتشکر جناب شهریار عزیز خودتون میدونید که من در رابطه با محیط زیست وجانور شناسی چیزی نمیدونم نیاز به اطلاعات جامعی برای پست سلطان زاگروس داشتم اون شب برای نمایش موقت سیستم هنگ کرد اومد تو پست نمایش قرار گرفت مطالب را با زحمت وبا اینکه من دوچرخه سوارم دیده بان محیط زیست نیستم بعدش من مکانیک ومدیریت خوندم که اصلا ربطی به زیست شناسی نداره مجبورم مطالب راجامع وتاحدی تحقیاقی تر وعلمی تر کنم که این مهم به انجام رسیده و بزودی در پست نمایش قرار خواهد گرفت از عنایت ویژه شماسپاسگزارم با احترام
شهریار: من هم اول الکترونیک خوندم ، بعد روابط عمومی و امور بین الملل ، الان هم دارم جامعه شناسی می خونم … معمولا هیچی به هیچی ارتباط ندارد …
سلام
عالی بود.موفق باشی.
شهریار: سپاس
همچون همیشه خواندم و بر شما برای این مطالب بسیار مهم درود می فرستم. دست مریزاد
شهریار: سپاس از اظهار لطفتتان ، استاد گرامی
سلام به شما
دانستن اینکه چه کسی باعث تغییر شیوۀ تدفین زرتشتیان در دخمه به خاکسپاری شده برایم واجب بود. مرسی از معرفی این شخصیت.
شهریار: البته فشارهای رضاخان پهلوی را نیز نباید فراموش کرد
خدا رو شکر یه چیزی اینجا بود که من قبلا دیده بودم اونم تندیس اولی ایشون تو موزه کرمان .
بنا به در خواست شما پست قبرستون هم آماده شد می تونید عکسها رو ببینید.
شهریار: سپاس فراوان از اظهار لطف شما در ارتباط با آرامستان گردی و قبول زحمت
سلام بر دوست عزیز. بسیار ممنون برای تبریک زیبایتان. من در سفر طولانی هستم و امکان گذاشتن مطالب نیستم ولی امیدوارم که به زودی زود این کار را انجام بدهم. در ضمن بسیار بسیار عالی است هر پستی از این وبلاگ بیانگر ذوق بالا شما و علاقه و دلسوزی شما و قلم توانا شماست.
امیدوارم که همیشه شاد و در صعود باشید.
شهریار: از اظهار لطف صمیمانه شما سپاس گزارم ، منتظر گزارش سفر طولانی هستم ، سفر خوش و سلامت
سلام
خوشحالم که با یک بزرگمرد آشنا شدم. خیلی ممنونم مطالبتون باعث میشه بیشتر به تاریخ علاقه مند بشم وبیشتر مطالعه کنم
شهریار: از این بزرگ مردان در سرزمین ایران فراوانند
با سلام و بهترین آروزها برای شادمانی و موفقیت و سلامتی شما؛
مطلب بسیار جامع و درخور استفاده و به یاد داشتی بود. نکته جالبی که توجه مرا بیشتر جلب کرد توجه به عکسها و چهره ارباب کیخسرو بود. هیچ دقت کرده اید نگاه چقدر آرامش دارد. سیمین دانشور می گوید چشمان آدمی پنجره ای به درون و روح آدمی دارند. عجیب می توان وسعت نظر و روح را از نگاه حتی عکسها احساس کرد. بی گمان این آرامش همچنان در سرای باقی با اوست. روحش شاد و کاش من هم می توانستم دریادلی اینچنین باشم.
همراه سپاس فراوان
توران اکوان – نهم تیر 1392
شهریار: درود بر شما ، دقیقا ، آرامش فراوانی در چهره این بزرگ مرد دیده می شود
سلام و سپاسگزار از مطلب بسیار مفید شما در مورد ارباب کیخسرو … از این فرصت می خواستم استفاده کنم و از دوستانی که اطلاعاتی در مورد تاسیس چاپخانه و کتابخانه مجلس دارند طلب یاری کنم … در ضمن عکس تندیسی از ارباب کیخسرو که در متن فوق محل آن کرمان ذکر شده، کتابخانه مجلس واقع در میدان بهارستان می باشد
شاد و سلامت باشید
شهریار: سلام و سپاس از شما
بسیار سپاسگزارم از مطالب خوب سایتتون… .
شهریار: سپاس از مهر شما
سلام به همه. داشتم کتاب شاه(نوشته عباس میلانی)رو میخوندم که به اسم بهرام شاهرخ برخوردم.پی کسب اطلاعاتی درمورد بهرام به اسم پدربزرگوارش ارباب کیخسرو رسیدم .مشتاق شدم که دراین سایت وسایتهای دیگه بیشترجستجوکنم وکردم وازخدمات این مرد لذت بردم. روحش شاد.کاش جوونا ونوجوونای ما بیشترازاینها تاریخ رو ورق بزنن.
شهریار: سلام بر شما، نخواندن و ندانستن تاریخ باعث، تکرار مصیبت ها می شود
مطالب قشنگی بود . موفق باشید
شهریار: سپاس از شما
بنچاقتان در مورد مرگ ارباب کیخسرو شاهرخ چیست مگر میشود کسی مانند پهلوی یکم چنین کاری را در باره ارباب شاهرخ بکند چرا دروق پراکنی میکنید کارنامه پهلویان پیداست دروق پراکنی نکنید
شهریار؛ سلام بر شما، لطفا شما اگر اسنادی بر رد موضوع دارید، ازائه کنید، سپاس