شهر تهران
نامهای دیگر :

پیرامون نام (وجه تسمیه) :

* پیشینه و تاریخچه :

* اطلاعات جغرافیایی:
مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه شهر تهران 1 و … :   E 51″25’23.00  N 35″41’46.00
ارتفاع از سطح دریا : 1187 متر

* مردم شناسی و جامعه شناسی :

1) جمعیت شهر :

2) زبان و گویش :

3) مذهب :

4) آیین ها ، سنتها ، آداب و رسوم و … :

5) ره آورد (سوغات) :

الف) صنایع دستی :

ب) شکمی :

* جاذبه های گردشگری :

1) اماکن و جاذبه های طبیعی :

2) آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی :

ابنیه سلطنتی مربوط‌ و متصل به کاخ‌ گلستان (شماره ثبت ملی 417) واقع در خیابان پانزده خرداد ، میدان ارگ
باغ و سفارت انگلستان (باغ قلهک) (شماره ثبت ملی 10405) واقع در خیابان قلهک ، مابین پل صدر ، خیابان دکر شریعتی ، خیابان شهید ستار کسائی و خیابان دولت
باغ و سفارت انگلستان (شماره ثبت ملی 2280) واقع در میدان فردوسی ، خیابان فردوسی ، روبروی خیابان منوچهری (حد فاصل خیابان نوفل لوشاتو از شمال ، خیابان فردوسی از شرق ، خیابان جمهوری از جنوب و خیابان بابی سندز از غرب
بافت تاریخی محله عودلاجان (شماره ثبت ملی15381) حد فاصل خیابان ری در شرق ، خیابان ناصرخسرو در غرب ، خیابان 15 خرداد در جنوب و خیابان امیرکبیر در شمال (محل اسکان یهودیان مقیم تهران قبل از مهاجرت به اسرائیل و محله ای تجاری ، مسکونی و مخروبه در حال حاضر)
بنای معبد آدریان ، نیایشگاه و معبد آدریان (آتشکده تهران) آدرس استان تهران، شهر تهران، خیابان جمهوری (نادری یا شاه سابق) خیابان میرزا کوچک خان (استالین سابق) پلاک 4 (ضلع شمالی دبیرستان فیروز بهرام)
پمپ بنزین ری (شماره ثبت 14670) واقع در میدان قیام ، سمت راست خیابان ری  ، زیر پل هوایی ری ، پلاک 515 (اولین پمپ بنزین ایران)‌ این اثر تخریب شده است!!!
تیمچه اکبریان (شماره ثبت ملی 13601) واقع در محله عودلاجان ، خیابان 15 خرداد ، کوچه صغیرها ، مقابل کوچه حکیم ، پلاک 8
تئاتر نصر (شماره ثبت ملی 6529) واقع در خیابان لاله زار ، روبروی کوچه بوشهری ، شماره 140
تماشاگه زمان (خانه حسین خداداد) (شماره ثبت ملی 10868) واقع در بخش شمیرانات ، خیابان ولی عصر ، خیابان شهید سرلشگر فلاحی (زعفرانیه سابق) ، تقاطع خیابان شهید مهندس کاوه برزین بغدادی (منصور سابق)
حمام گلشن(شماره ثبت ملی 13597) واقع در شهرتهران ، خیابان شهید مصطفی خمینی (سیروس سابق) ، نبش کوچه بالاگر (گلشن) ، روبروی امامزاده اسماعیل ،‌ پلاک 125
حمام قوام الدوله (شماره ثبت ملی 14606) واقع در خیابان امیر کبیر ، سه راه امین حضور ، کوچه جاویدی ، کوچه میرزا محمود وزیر ، پ398
حمام نواب (خانه صنایع دستی و هنر) (شماره ثبت ملی 16225) واقع در خیابان ری ، محله عودلاجان شرقی ، اتنهای خیابان شهید محمدرضا ملاباقری شمال میدان باغ پسته بک ، کوچه بیک دامغانی (بازارچه حمام نواب سابق) ، پلاک215
خانه ابتهاج (ارغوان) (شماره ثبت ملی 23878) واقع در میدان فردوسی ، خیابان فردوسی (علاء الدوله سابق) ، خیابان شهید تقوی (کوشک سابق) ، بن بست انوشیروان ،‌ پ 22
خانه امام جمعه ، واقع در شهر تهران ، خیابان ناصر خسرو، کوچه امام جمعه ، شماره 3
خانه پرفسور عدل (پژوهشکده هنر) (شماره ثبت ملی 2081) واقع در خیابان ولیعصر ، روبروی کاخ مرمر ، پلاک 4 و 6
خانه پروین اعتصامی (شماره ثبت ملی 14619) واقع در شرق خیابان مصطفی خمینی (سیروس سابق) ، پائین تر از چهارراه سرچشمه ، کوچه شهید علیزاده کمیلی ، انتهای بن بست اول ، پلاکهای 6 ، 8 و 10
خانه پیرنیا دوم (خانه هرمز پیرنیا) واقع در خیابان لاله زار نو ، ابتدای کوچه پیرنیا ، پلاک 3 (خانه ای از دوران قاجار ، در وضعیت بحرانی و تخریب)
خانه تاریخی ناصرالدین میرزا ، واقع در شهر تهران ، خیابان ناصرخسرو ، خیابان صوراسرافیل، کوچه ناصرالدین میرزا، پلاک ۱۶
خانه جلال آل احمد (شماره ثبت ملی 11206) واقع در خیایان خیام، خیابان شهید کارکن اساسی (گذر قلی سابق) ، شماره ۷۵
خانه جلال آل احمد و سیمین دانشور (شماره ثبت ملی 11466) واقع در خیابان شریعتی ، حد فاصل خیابان شهید برادران واعظی و میدان قدس ، خیابان شهید تقی رفعت ، کوچه بیژن ، شماره  16
خانه صادق هدایت (شماره ثبت ملی 2491) واقع در خیابان سعدی، خیابان شهید سروش الدین تقوی (هدایت سابق، کپنهاک اسبق و کوشک دیرین) پلاک ۳ (۱۱سابق) فی مابین خانه سفیر کبیر دانمارک (سفارت سابق) از غرب و بیمارستان امیر اعلم (زایشگاه کوروش دیرین) از شرق
خانه رضا خان پهلوی ، شهر تهران ، خیابان امام خمینی (سپه سابق) ، نرسیده به میدان حسن آباد ، خیابان سادات شریف (نعمتی) ، شماره 46
خانه عامری ها (انجمن فرهنگی ایران و انگلیس)  و 2 و 3 (شماره ثبت اضطراری) واقع در میدان فردوسی ، ابتدای خیابان فردوسی (علاء الدوله سابق) ، دست چپ بعد از پاساژ در حال احداث ، پ 459 و درب دیگر آن در خیابان شهید تقوی (کوشک سابق) ، بن بست انوشیروان ،‌ انتهای بن بست خسرو شاهی ، پ 8
خانه مشیر الدوله پیرنیا (شماره ثبت ملی 1899) واقع در خیابان لاله زار (نو) ، خیابان پیرنیا ، شماره 9 (دوران قاجار)
خانه میرزا بزرگ نوری (شماره ثبت ملی 16707) واقع در خیابان پامنار ، کوچه شهید صوفیانی ، پلاک ۶۶، ۶۸، و پلاک ثبتی ۲۵۹
خانه نصیرالدوله (آصفی) (شماره ثبت ملی 10847) واقع در خیابان امیرکبیر ، کوچه شهید جاویدی (کوچه میرزا محمود وزیر) ، انتهای کوچه مدرس
خانه و باغ اتحادیه (شماره ثبت ملی 12057) واقع در میدان امام خمینی ، خیابان لاله زار ، انتهای بن بست اتحایه ، پلاک 12 (راه وردی دوم ؛ خیابان فردوسی ، انتهای بن بست هنر ، پلاک 6) (دوران قاجار تا پهلوی دوم)
ساختمان اداره مرکزی سیمان (شماره ثبت ملی 13391) واقع در میدان فردوسی ، خیابان شهید تقوی (کوشک سابق) ، انتهای بن بست انوشیروان ، پ 1
ساختمان بانک شاهی (شماره ثبت ملی 7440) واقع در ضلع شرقی میدان امام خمینی (دوران قاجاری)
سردر قورخانه آدرس (شماره ثبت ملی 1912) ابتدای خیابان خیام (جلیل آباد سابق) ورودی ایستگاه مترو امام خمینی (دوران قاجار و اولین کارخانه صنعتی تهران)
عمارت ارباب هرمز (شماره ثبت ملی 14610) واقع در خیابان تهرانپارس ، فلکه چهارم تهران پارس ، بوستان پلیس (دوران قاجار)
عمارت دبیرستان فیروز بهرام (شماره ثبت ملی 2494) واقع در شهر تهران ، خیابان جمهوری ، خیابان میرزا کوچک خان ، شماره 2
کاروانسرای خانات (شماره ثبت ملی 10418) ، واقع در خیابان مولوی ، خیابان صاحب جمع (بزرگترین کاروانسرای دایر شهر و استان تهران)
کلوپ انگلیسی ها واقع در ضلع جنوبی میدان فردوسی ، خیابان فردوسی ، خیابان شهید تقوی (کوشک سابق) ، بن بست دیزج خلیل ، پلاک 10 (از جنوب به کوچه شهید خسرو زمانی) در حال تخریب
گراند هتل (شماره ثبت ملی 6528) واقع در خیابان لاله زار ، قبل از کوچه باربد ، پاساژ گراند هتل ، شماره 154 (اواخر دوران قاجار)
گورستان ارامنه (شماره ثبت ملی 2688) واقع در اتوبان شهید محلاتی (آهنگ) ، خیابان دهم فرودین ، میدان امام حسن ، شمال خیابان پاسدار گمنام ، فی مابین خیابان شهید رضایی تاجری از غرب ، خیابان مستفیذ از شمال ، املاک مسکونی از شرق و گلخانه های خیابان پاسدار گمنام از جنوب
مسجد سلمان (شماره ثبت ملی 19169) واقع در شهر تهران ، خیابان 17 شهریور (شهباز سابق ، خندق ناصری سابق تر) ، حدفاصل کوچه های شهیدان مجید فریدوند و ابوالقاسم تشکری (سلمان و مسجد سلمان سابق) تخریب شده است
مسجد و مدرسه حاج قنبر علی خان (شماره ثبت ملی 11209) واقع در خیابان شهید سید مصطفی خمینی (سیروس سابق) حد فاصل چهارراه سرچشمه تا چهارراه سیروس ، جنوب بیمارستان سپیر ، خیابان شهید علی مرادی (تقوی سابق و سرجمبک اسبق) ، روبروی پاساژ سراجان غدیر ، بن بست اول ، شماره 32 قدیم و 2 جدید
موزه صنعتی 13 آبان (شماره ثبت ملی 16223) واقع در ضلع شمال غربی میدان امام خمینی (توپخانه سابق، سپه اسبق) ابتدای خیابان فردوسی (علاالدوله سابق) ، شماره 56
یخچال خلیلی (شماره ثبت ملی 1369) واقع در خیابان 17 شهریور (شهباز سابق ، خندق ناصری سابق تر) ، اتوبان شهید محلاتی (آهنگ) ، ایستگاه ورزشگاه آیت الله سعیدی (درخشان سابق یا خلیلی) تخریب شده است

3) میادین و خیابانهای مشهور :
الف) میادین :امام خمینی ،  بهارستان  ، فردوسی ،
ب) خیابانها: شهید مصطفی خمینی (سیروس سابق) ، فردوسی ، لاله زار
ج) کوچه ها؛ مجمر

4) سایر :

پمپ بنزین 15 خرداد ، جایگاه شماره 4  شهر تهران خیابان 15 خرداد (بوذرجمهری سابق) روبروی کوچه شیخ الاسلام (قدیمی ترین عمارت پمپ بنزین ایران)
تجارتخانه جهانیان تهران آدرس؛ میدان امام خمینی (توپخانه)، خیابان لاله زار، کوچه مجمر، شماره 20 (عمارت مؤید السلطنه گرانمایه نایب رئیس سفارت عثمانی و وزیر مختار (سفیر) ایران در آلمان، اولین نمایندگی رسمی شرکت زیمنس در ایران (با نام شرکت الکتروتل) و ایجاد اولین شرکت سهامی تلفن در عمارت تجارتخانه جهانیان، تجارتخانه ای که تخریب شد…!)
خانه دکتر ارسطو علاج اردستانی ، واقع در خیابان امیرکبیر (چراغ برق سابق) ، چهارراه سرچشمه ، ابندای کوچه علیرضا جاویدی (حاج میرزا محمود وزیری) ، پلاک 154 (تخریب شده)
خانه حسین بهزاد ، خيابان آزادي ، خيابان نوفلاح ، چهارراه کلهر
خانه شیخ فضل الله نوری آدرس: واقع در شهر تهران ، خیابان بهشت ، خیابان شیخ فضل الله نوری (از بن بست جوان شماره 2 و از بن بست نجم آبادی شماره 3) (در حال تخریب)
خانه شهریار عدل استان تهران، شهر تهران ، خیابان حقوقی شرقی، شماره 180 قدیم، 66 جدید
خانه تاریخی ماوثاله  خیابان جمهوری، کوچه جمالی، شماره 8
عمارت ماهنامه هوخت (داروخانه داریوش فعلی) آدرس؛ استان تهران، شهر تهران، خیابان جمهوری، چهارراه سی تیر، شماره 481
مدرسه نور صداقت ، واقع در سه راه امین حضور ، خیابان امیرکبیر (چراغ برق سابق) ، روبروی کوچه شهید علیرضا جاویدی (حاج میرزا محمود وزیری سابق) مقابل مجتمع تجاری خلیج فارس ، پ 117 (در حال تخریب)
مسجد حاج ابوالفتح و حوزه فتحیه واقع در میدان قیام (شاه سابق) ، ابتدای خیابان ری (سپهبد رزم آرای سابق) ، شماره 290 و محدود به کوچه شهید مهدی مرعشی نجفی تهرانی نژاد از شمال به شماره پلاک 6 و 8 ، خیابان ری از شرق و بن بست جهرمی از جنوب
مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) واقع در خیابان بهشت، خیابان شیخ فضل الله نوری، تقاطع بن بست جوان ، شماره 30
موزه فرش تهران ،  واقع در ضلع شمالی پارک لاله ، تقاطع خیابان دکتر فاطمی و کارگر ، روبروی فروشگاه سپه

* سرشناسان :

درگذشتگان و مدفونان در استان تهران:
حسین لرزاده ، معمار برجسته ای با آثاری همچون آرامگاه فردوسی ، مسجد سپه سالار ، مسجد سلمان و …
سید علی اکبر صنعتی کرمانی (زادروز 1295 ه خ کرمان، مرگ 13 فروردین 1385 تهران) نقاش و مجسمه ساز

1) ادبی :
صادق هدایت زاده ۲۸ بهمن ۱۲۸۱ در شهر تهران و درگذشته ۱۹ فرودین ۱۳۳۰ در پاریس فرانسه (خودکشی) نویسنده، مترجم، نقاش و … فرزند هدایت‌قلی‌خان اعتضادالملک و زیور الملک، دانش آموخته دارالفنون ۱۲۹۵ فارغ التحصیل مدرسه سن لویی تهران ۱۳۰۳ و کارمند بانک ملی در سالهای ۱۳۰۹ و ۱۳۱۶
اردشیر جهانیان (زادروز 1295 ، سالمرگ اول بهمن 1375) تاجر زرتشتی مذهب، پدر گودرز جهانیان (از مدیران تجارتخانه جهانیان) مادر لعل فیروز، مدیر شرکت مهرآیین و تجارتخانه اردشیر و شرکاء، سردبیر ماهنامه هوخت، نایب رئیس انجمن زرتشتیان، نویسنده کتابهای مذهبی و …

2) سیاسی :

3) مذهبی :

4) هنری :

* پیش شماره تلفن :

* شماره پلاک ماشین :

* تارنما ها :

خبرخوان

پیشنهاد نامگذاری روزی به نام «تهران» .