شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر)

شیخ اباعدنان قریشی معروف به باباپیر یکی از عرفای به نام قرن هفتم هجری شهر خوانسار بود. شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر) پایه گذار مذهب شیعه جعفری در شهرهای اصفهان ، بروجرود ، لرستان ، نهاوند و خوزستان می باشد . در زمان شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر) مردم شهرهای فوق الذکر اکثراْ جزء فرقه های مجسمیه و مشبهه بوده اند. می گویند شیخ صفی الدین اردبیلی که به قول خود دنبال کسی می گشت که با هدایت او به خدا نزدیک شود و خدا را بهتر بشناسد موفق شد در سال ۶۷۸ ه ق خدمت شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر) برسد و از ایشان کسب فیض کند. شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر) در زمان حیات خود در جهان اسلام و تشیع به مراحل بالایی از تکامل و تعالی و ترقی رسیده بود .

مقبره شیخ اباعدنان قریشی (مقبره باباپیر) در ضلع غربی پارک سرچشمه شهر خوانسار قرار دارد. مقبره باباپیر در سال ۱۳۵۴ به عنوان اولین اثر ثبتی شهر خوانسار با شماره ۱۱۲۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید. به غیر از شیخ اباعدنان ۶ تن دیگر از مشایخ و عرفا نیز در بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره باباپیر) مدفون اند. بر روی صندوق چوبی بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره باباپیر) به سال ۹۵۴ قید شده است:

«چاکر و بنده ائمه دین شیعه پاک صدر دین حسین و در طرف دیگر نوشته شده مشایخ العظام الکرام (شیخ نظام الدین حیدر و شیخ شرف الدین هدایت الله و شیخ فتوح الدین عبدالفتاح و شیخ کمال الدین عارف و شیخ اباعدنان و شیخ شمس الدین محمد و شیخ زین العابدین علی و شیخ تاج الدین حسن خدام هذه البقه المتبرکه)»

یکی از اشخاص مدفون در بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره باباپیر) «صدرالدین حسین» است که مرشد شیخ زاهد گیلانی و مراد شیخ صفی الدین اردبیلی نیای شاهان صفوی بوده است به همین دلیل شاهان صفوی برای این بقعه اهمیت خاصی قائل بودند و زیارتگاه رجال و شاهزادگان صفوی بود ، از این رو به دستور مریم بیگم همسر شاه طهماسب صفوی در خوانسار مدرسه و حمام نیز ساخته شده است.

آثار و اماکن مرتبط با شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر):

مقبره باباپیر (شماره ثبت ملی ۱۱۲۰) استان اصفهان ، شهر خوانسار ، ضلع غربی پارک سرچشمه (مربوط به قرون  ۶ و ۷)

الف) شخصی به نام عدنان نیز در تاریخ وجود دارد که بیست و یکمین جد پدری پیامبر است. نسب وی با چند واسطه به حضرت اسماعیل می‌رسد. (پدر عدنان « اُدد » و مادرش « بلهاء » بود) نوادگان حضرت اسماعیل که در حجاز ساکن بودند، عدنانیان خوانده می‌شوند.

ب) در تاریخ شخصی داریم به نام ؛ لقمان (نعمان) بن مقرن معروف به باباپیر که فرمانده سپاه اسلام در جنگ معروف نهاوند بین اعراب و ساسانیان بود، که در سال ۱۸ یا ۲۱ هجری در نهاوند اتفاق افتاد. در خاتمهٔ جنگ نهاوند، سلسله ساسانیان در ایران منقرض گردید. به همین دلیل اعراب این جنگ را فتح الفتوح نامیدند. و در همان جنگ کشته شد و جسد او در ۵ کیلومتری شمال غربی شهر نهاوند دفن گردیده و امروزه در نزد اهالی نهاوند به مقبره باباپیر معروف است!!!

ج) شیخ حسین انصاریان واعظ اذعان دارد که پدر جد مادریش شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر) است.

منابع:
۱- منتهی الامال؛‌ سیره حلبی، ‌ج۱، ص

۲- کامل ابن اثیر، ‌ج ۲، ‌ص ۲۱۰

۳- ضیاء الابصار فی تراجم علماء خوانسار -گردآوری مهدی ابن الرضا

۴- جغرافیای خوانسار نویسنده: آقای حمید رضا میر محمدی

۵- ماهنامه میراث جاویدان ، سال دوازدهم ، شماره ۲۵

۶- لغت‌نامه دهخدا

۷- اسناد ثبتی فهرست آثار ثبتی ملی ایران در سازمان میراث فرهنگی