برای دیدن یک برج کج با انحراف 4 درجه حتما باید به ایتالیا بروید و برج پیزا را با 56 متر طول ببینید اما منار کج ساربان خودمان در محله جوباره اصفهان 54 متره با زاویه انحراف 8 درجه !!! یک مناره کج دیگه هم داریم به نام مناره کج مسجد سین در روستای سین شهر برخوار اصفهان با 22 متر طول و 3 درجه انحراف و کلی کج دیگر … (منار جنبان را هم فراموش نکنید)‌ اما …. یک منار کج دیگر در بندر لنگه است در مسجد ملک بن عباس؛
آدرس مسجد ملک بن عباس : استان هرمزگان ، شهر بندر لنگه ، محله بحرینی ها ،‌ در حاشیه جنوبی بلوار جدید بندر لنگه (خیابان پاسداران قدیم)
شماره ثبت در فهرست آثار ملی ایران : 1063 تاریخ ثبت 17/03/1354 ه خورشیدی
مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه مسجد ملک بن عباس و … :   54″52’26.37 N 26″32’46.04   E
ارتفاع از سطح دریا : 10 متر
نامهای دیگر : مسجد آقا سید محمد عالم شرف البحرانی ، مسجد سید محمد عالم
دوران و بانی اثر : تیموری (بازسازی شده در دوران صفوی و قاجار) ، محمد بن عباس بحرینی
امکان بازدید : در ساعات غیر از نماز نیاز به هماهنگی قبلی دارد.

مقدمه:
نمی دونم اول درباره مناره کجِ مسجد ملک بن عباس لنگه توضیح بدم یا برج پیزای ایتالیا ،‌ یا اول درباره خود مناره توضیح بدم ، ‌یا سردرگمی من برای دیدن منار کجِ مسجد ملک بن عباس در شهر بندری لنگه . خوب از خود «منار» شروع کنم بهتره ،‌ منار یا همان «میلِ قبل از اسلام» یکی از ساز های معماری ایرانیه که معنی لغویش محلِ نور و آتشه (نار در زبان عربی)‌ و برای راهنمایی مسافران ساخته می شده (میل اژدها یا آتشگاه قدیمی ترین میل ایران در نور آباد ممسنی است) بعد از هجوم عربها به ایران مناره ها تغییر کاربری داده و تبدیل شدند به جایی برای گفتن اذان و اسمشان شد؛‌ موذنه و اگر 2 تا بودند؛‌ گلدسته (بلندترین مناره دنیا ،‌ مناره قطب در دهلی هندوستان است با 72 متر طول)

خوب بریم سر برج پیزا ؛‌ طولش 56 متر با زاویه انحراف 4 درجه اما منار کج ساربان خودمان در محله جوباره اصفهان 54 متره با زاویه انحراف 8 درجه !!! یک مناره کج دیگه هم داریم به نام مناره کج مسجد سین در روستای سین شهر برخوار اصفهان با 22 متر طول و 3 درجه انحراف (منار جنبان هم یادتان باشد)‌ خوب حالا بریم سر اصل جنس؛ منار کج مسجد ملک بن عباس بندرلنگه با حدود 3 درجه انحراف به جانب شمال شرقی و طولِ (بین فقها اختلاف نظره اسناد سازمان میراث 25 متر ،‌ افراد محلی و کتب 32 تا 35 متر ، نظر خود من 27 متر!!!) مسجد ملک بن عباس در خیابان پاسداران قدیم یا بلوار جدید شهر ساخته شده ،‌ حالا ما توی شهر از هر کی می پرسیم خ پاسدران کجاست؟ نمی دونند! مسجد ملک بن عباس کجاس؟ نمی دونند! آقا مسجد ملک بن عباس کجاست؟ نمی دونم! دلیلش نمی دانم !  ….

پیشینه ساخت مسجد ملک بن عباس:
به احتمال زیاد بنای اولیه مسجد ملک بن عباس در زمان تیموری پایه ریزی شده بود که 2 بار در زمان صفوی و قاجاریه بازسازی شده در سال 1237 ه خورشیدی محمد بن عباس بحرینی دستور داد در همان مکان قدیمی مسجدی برای اهالی و آقا سید محمد عالم شرف البحرانی از مجتهدین شیعه ساخته شود. البته آرامگاه سید محمد عالم (مرگ 1319 ه ق) همجوار مسجد است. خوب فکر کنم دلیل نداستن محل مسجد مشخص شد ! چون اهالی مسجد را به نام ملک بن عباس نمی شناختند و به نامهای اشاره شده در بالا بیشتر عادت داشتند !!!

ساخت مسجد توسط استاد محمد نامی (معمار مناره های بارگاه امام علی (ع)) به صورت مسجد یک ایوانی با قوس ها و طاق های دو ابرویی با سبک هندی شروع می شود. شبستان مسجد دارای یک ردیف ستون است که 6 عدد از ستون ها در داخل و 2 ستون در دو جانب قرار دارد ، پا ستون ها مستطیل شکل و به ابعاد 95 در 95 سانتی متر و ارتفاع 2 متر که با آجرهای قالبی از گچ با نقوش زیبا تزئین شده است. ایوان مسجد نیز دارای 6 ستون است و 2 درگاه در دو سوی ایوان وجود دارد. گچ بری سقف شبستان و ایوان آن ، ترکیبی از قالب گیری و قطعات گل و بته است و نماسازی آن گچی است.

مناره مسجد ملک بن عباس با تلفیق سبک معماری هندی و ایرانی و سه و نیم متر قطر ، در جنوب شرقی مسجد ملک بن عباس بنا شده است و پلکان مارپیچ آن با 47 پله و ارتفاع تقریبی 35 سانتی متر برای هر پله شما را به بالا هدایت می کند. محوطه آن با پنجره های مشبک و کاملاً به سبک هندی چوب سازی شده و کنده کاری های روی چوب به صورت قوس های تزیین و نماهای رواقی است . چتر سایبان روی مأذنه ، تقلیدی از مرغان پر گشاده هندی است .

شبکه های چوبی تحتانی آن مشبک و منطبق بر ترکیب های کثیر الاضلاع هندی و از چوب است . سبک درب سازی آن ایرانی بوده و بقیه گل دسته یعنی ستون استوانه ای شکل و تزیینات آجرکاری و گچ بری و ستون سازی زیر مأذنه دارای نقش و سبک دوران قاجار و متأثر از سبک معماری و تزییناتی دوران صفوی است .

قصدم از نوشتم این مطلب این نبود که ایتالیا نروید و یا این ها را با هم مقایسه کنم ، قصدم این بود که اگر رفتید ایتالیا برای دیدن پیزا ،‌ بدانیم در ایران هم مناره کج داریم !!!

نکته ها :‌
این گزارش را بدون اجازه و با کمال افتخار تقدیم می کنم به همسفری (سرکار خانم شادی گنجی) که قرار بود با ما در بازدید از کاروانسرای شاه عباسی ورده همراه باشد ، اما سعادت نصیب ما نشد.
به گفته بعضی ها دومین فرودگاه ایران بعد از قلعه مرغی تهران در شهر بندرلنگه ساخته شده بود. ساختمان بازسازی شده فرودگاه نیز در لیست آثار ملی ایران ثبت شده است.
اولین حسینیه شهر بندر لنگه به نام «حسینیه حداد» در کنار مسجد به صورت شبانه تخریب شده !!
از همکاری آقای بردبار 09362398114 در لنگه نیوز برای تهیه این گزارش ممنونم .
خوردن ماهی قدر را در بندر لنگه از دست ندهید.