نمایشگاه عکس مکاشفه و تماشا
مجموعه عکسهای مذهبی هانس گئورگ برگر Hans Georg Berger به همراه آثاری از نخستین عکاسان ایرانی در قالب نمایشگاهی با عنوان «مکاشفه و تماشا: سه سفر به قلب جهان تشیع» در کاخ گلستان به نمایش گذاشته خواهد شد.
منظور از سه سفر، سفر ناصر الدین شاه به همراه عکاس ویژه اش (رضا عکاسباشی) به عتبات در حدود ۱۵۰ سال قبل، سفر عکاس های ویژه مظفرالدین شاه (مانند ابوالقاسم نوری) به عتبات در حدود ۱۱۰ سال قبل و سفرهای عکاس مشهور و معاصر آلمانی هانس گئورگ برگر (۱۳۷۹- ۱۳۸۴) به حوزه های علمیه شیعه در شهرهای مختلف ایران است.
در این نمایشگاه تعداد 40 تابلو متعلق به هانس گئورگ برگر، هنرمند آلمانی است و 40 قاب نیز به نخستین عکاسان ایرانی اختصاص دارد. عکسهای مزبور در نمایشگاه «مکاشفه و تماشا»، با تلاشهای یک ساله صورت گرفته این هنرمند آلمانی و … برپا میشود. نگاتیو عکسهای قدیمی نمایشگاه، از کاخ موزه گلستان تهران گرفته شده، با بالاترین کیفیت در آلمان به چاپ رسیده و در ایران به نمایش درآمده است.
پیش از این، هیچگاه یک عکاس غربی، وقت خود را تا این اندازه به زندگی در حوزههای علمیه شیعیان در ایران اختصاص نداده و با این دقت و ظرافت به آن نپرداخته است.
آنچه که عکاسان درباری آن زمان با خود به همراه آورند، سندها و مدارکی بدیع و جذابند که امروز بعنوان بخشی از پیکره کربلا به جزئی از برنامهی حافظهی جهانی یونسکو تبدیل شدهاند. این عکسهایی که تداعی کننده محیط پیرامون دو پادشاه و تصاویر به ثبت رسیده برگر هستند، نگاهی منحصر به فرد به آن روزگاران داشته و میتوان آنها را در قالب پروژهایی تصویری که شخص خود را در تعامل با دیگری میبیند، تعریف نمود.
کتاب عکسی تحت همین عنوان به انتشار رسیده که حاوی مجموعهای تصویری از سه آلبوم است که دو آلبوم آن مربوط به دوره قاجار و شامل نخستین تصاویر از عتبات عالیات در عراق است و آلبوم سوم شامل تصاویری است که هانس برگر، عکاس آلمانی در فاصله سالهای 2001 تا 2006 میلادی با سفر به اصفهان، قم و مشهد از اماکن شیعی در این شهرها همچون حوزههای علمیه تهیه کرده است.
کتاب شامل شش مقاله کوتاه و حدود دویست عکس منتخب از آثار برجای مانده از این سفرهاست. درونمایۀ عکس ها نمایی قدیم از مکان های مقدس شیعیان در عراق و ایران و نیز مراکز قدیم و جدید آموزشی طلاب و روحانیون شیعی است. پاره ای از عکس ها بویژه موارد معدودی که در حدود ۱۵۰ یا ۱۰۰ سال قبل احتمالا با بالون از فراز نجف، کربلا و سامرا گرفته شده اند، چشمان هر عکاس متخصص را خیره می کند و زبان او را به تکرار آفرین گویی بر چنین کوششی باز می نماید. این عکس های تاریخی از آرشیو و خزانۀ کاخ گلستان تهران گرفته شده اند و عکس های معاصر از آرشیو عکاس. در بخش مقالات، مؤلفان (از ایران، فرانسه، آمریکا و آلمان) هر یک متناسب با تخصص خویش و از منظری متفاوت به این آثار قدیم و جدید نگریسته اند و در بارۀ آنها به اظهار نظر پرداخته اند. این کتاب دو زبانه (آلمانی و فارسی) دو ادیتور یا سرویراستار دارد: بخش آلمانی با مسئولیت دکتر بوریس فون براوخیچ و بخش فارسی با مسئولیت دکتر سعید عدالت نژاد. این کتاب در هفتۀ آخر شهریور ماه ۱۳۹۶/ سپتامبر ۲۰۱۷ در برلین توسط ناشر معروف آثار هنری کِرِر Kehrer در ۲۴۵ صفحه با چاپ و کاغذ بسیار نفیس منتشر شد. کتابخانه های ایران از این هدیۀ وزارت خارجه آلمان می توانند بهره مند شوند
نمایشگاه «مکاشفه و تماشا » سه سفر به قلب دنیای اسلام تشیع چهارشنبه اول آبان ماه ساعت ۱۶ در عمارت شمس العماره افتتاح می شود.
نمایشگاه تهران در کاخ گلستان از روز چهارشنبه دهم آبان به مدت دو هفته برقرار خواهد بود. یک جلسه بحث و گفتگو در بارۀ این اثر هنری با حضور متخصصانی از آلمان و ایران در روز شنبه سیزدهم آبان ماه از ساعت 2 تا 5 بعد از ظهر در کاخ گلستان برقرار است. برای دیدن فهرست کتاب، جدول زمانی نمایشگاه های قم، اصفهان، برلین و دیدن نمونه هایی از عکس ها و مطالب کتاب به سایت تماشا ۹۶ (www.tamasha96.com) مراجعه فرمائید.
همسفران