چند روز پیش، گلا یوحنا فوتبالیست دهه ۶۰ شاهین، تهرانجوان و تیم ملی، دور از وطن درگذشت! هیچ کس نمی داند! چند ایرانی دور از وطن می میرند! چرا دور از وطن! مرگ در غربت و داستان تکراری این سرزمین
داستان اول؛
یاد زمین میدان گرگان به‌خیر! تیم آخیشجان با نام کاوه در این زمین به میدان می‌رفت، اما بعد از شهادت سه تن از بازیکنانش به تیم «سه شهید» معروف شد. زمینی که کسبه محل -از تافتونی تا ساندویچی- کمکشان می‌کردند تا هزینه‌هاشان را یر به یر کنند. البته بازیکنان تیم پرسپولیس هم گاه با تیم یاران گلچین در این میدان به زمین می‌رفتند و مردم برای دیدن چهره‌هایی چون علی پروین، ناصر محمدخانی، محمد پنجعلی، عباس کارگر، محمد مایلی‌کهن، گلا یوحنا و حمید درخشان قبض روح می‌شدند. زمینی که بعدها توسط بنیاد شهید به خانه‌های سازمانی تبدیل شد و خاطرات جوان‌های دهه پنجاه ‌تا شصت در زیر خروارها تیرآهن ماند. (۱) خروارها خاطره در زیر بنیاد … مُرد!

داستان دوم؛
در تب و تاب جام جهانی، گرانی دلار، بی آبی خوزستان و … گلا یوحنا فوتبالیست آشوری دهه ۶۰ تیمهای شاهین، تهران جوان و تیم ملی در سن ۶۱ سالگی به علت بیماری سرطان در آلمان بدرود حیات گفت! چرا کسی خبر را منتشر نکرد؟ چرا دور از وطن! در کشورت اقلیت باشی و در غربت بمیری! چرا در سرزمینی هستیم که همه به فکر هجرت اند! تا بحال لیستی از درگذشتگان دور از وطن دیده اید؟

داستان سوم؛
سازمان ملل ۲۰ ژوئن (۳۰ خرداد) را «روز جهانی پناهندگان» نام گذاری کرده، ۳۰ خرداد ۹۷ گلا یوحنا مُرد! طبق آمارهای سازمان ملل، به ازای هر ۱۰۰نفر در جهان، یک نفر مجبور می‌شود به دلیل جنگ، ناامنی و دلایل سیاسی کشورش را ترک کند و عموم پناهندگان جهان از منطقه خاورمیانه و آفریقا هستند.

داستان چهارم؛
یادمان رفته، تاریخ را فراموش کرده ایم، ایران مقصد پناهندگان بود، آری مقصد پناه جویان؛ پناه جویان کلیمی در ۲۷۰۰ سال پیش، پناهندگان بخارا و سمرقند، پناه جویان دور از وطن لهستانی در سال ۱۳۲۰، پناهگاه آوارگان افغان بعد از حمله شوروی، شیعیان عراق و … ایران با ۵ میلیون پناهنده در دهه ۷۰ در رده اول پناهگاه، پناهجویان بود! اما دیگر نیست! حتی آوارگان جنگ زده سوریه، ایران را انتخاب نمی کنند! کمی فکر کنیم! یک دقیقه! پناهندگان در ایران حق رانندگی ندارند! چه مرد و چه زن. حق سفر به شهر دیگری ندارند. حق استفاده از خدمات الکترونیک بانکی را ندارند. آنها حق ندارند عابربانک داشته باشند. پناهندگان در ایران حق … ندارند، ایرانیان هم انگار حق ندارند در این سرزمین بمانند و زندگی کنند. (۲)

داستان پنجم؛
ما چند دوره مهاجرت از ایران داشتیم؛ دوره اول مهاجرت آریستوکرات‌های پهلوی در آستانه انقلاب؛ دوره دوم، مهاجرت گروه‌های انقلابی در پی تسویه حساب‌های سیاسی و ایدئولوژیک دهه ۶۰؛ دوره سوم، مهاجرت اجتماعی دهه ۷۰ به امید زندگی در شرایط بهتر، دوره چهارم، مهاجرت پس از وقایع سال ۱۳۸۸ و دوره پنجم؛ دوره کنونی با هزاران دلیل … شامل همه افراد؛ آقازاده ها و مدیران، نخبگان و هنرمندان، مردم کوچه بازار همه … (۳)

انگیزه جلای وطن اینهاست؛ سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، اقلیت‌های قومی و دینی، زیست محیطی، دانشجویی، ترس از جنگ و … از طیف مردم عادی، کسبه، هنرمندان و حتی مدیران دولتی و حاکمیتی و آقازاده ها و …! مدیران دولتی و حکومتی بخوانید و بدانید و البته می دانم که می دانید؛ مهاجرین برای لهو و لعب ترک وطن نمی کنند!

داستان ششم؛
ایرانیان مهاجرت می کنند، برای بقا، برای امید به آینده، چون ناامید شده اند، چند میلیون ایرانی و ایرانی زاده دور از وطن هستند؛ ۵ میلیون، ۸ میلیون، ۱۰ میلیون، ۱۵ میلیون و … درباره خسارت سنگین فرار سرمایه‌ها (مهاجرت سرمایه‌داران) فرار مغزها (مهاجرت نخبگان و متخصصان) فکر کرده اید؟ راستی چند میلیون ایرانی دور از وطن در غربت مُرده اند؟

داستان هفتم؛
داستان هفتم داستان مشاهدات من در فرودگاه استانبول است، داستان دیدار مادر و فرزند، پدر و پسر، خواهر و برادر، داستانی پر از چشمان خیس، پر از حسرت، پر از نفرت، داستان یک ایرانی که تنها در غربت می تواند، بهترین کسان زندگی خود را ملافات کند و در غربت، دوباره از آنها جدا شود، تف بر این سرزمین، راستی می دانید چند ایرانی در استانبول دفن شده اند؟ تا به حال پرس و جو کرده اید؟ چند قبرستان مختص به ایرانی ها در ترکیه وجود دارد؟

داستان هشتم؛
تا به حال سر قبر شخصی در وطن رفته اید که همه عزیزانش دور از وطن هستند، فرزندانی که به توصیه مادر، حتی برای تدفین، به سرزمین مادریشان برنگشته اند، اینها در وطن هم، در غربت مُرده اند. لعنت به این سرزمین
داستان نهم؛
همه ما دیر یا زود مرگ را تجربه خواهیم کرد. اما تابحال درخصوص مرگ در غربت فکر کرده اید! بسیاری گمان می کردند مهاجرتشان موقتی و زودگذر است اما مُهر مرگ این دوره موقتی را همیشگی کرد. برای بقا رفته بودند، اما جسدشان در غربت، باقی ماند! و برخی هم ماندند به امید تغییر، اما ماندنشان هم مرگ بود، چون اجازه زندگی نداشتند، مثل ناصرملک مطیعی (۴)

داستان آخر، آنهایی که رفته‌اند!
آنهایی که مانده اند می خواهند بروند. آنهایی که رفته اند می خواهند برگردند. اما هم آنهایی که رفته اند و هم آنهایی که مانده اند در یک چیز مشترکند؛ آنهایی که رفته‌اند احساس تنهایی می‌کنند. آنهایی که مانده‌اند هم احساس تنهایی می‌کنند. بگذارید زندگی کنیم
با تمام این حرفها، بین ماندن و رفتن، مانده ام، یاد پرسش آینده فرزندانم می افتم؛ پدر تو می توانستی بروی اما …
می خواهم وطنم را دوباره بسازم، اما شاید باید بروم. نمی دانم مرگ مداوم، را در وطن تجربه کنم یا مرگ دور از وطن؟!
ته نویس اول) چند روز پیس نوشتم؛ خسته ام، خیلی از دوستان و بزرگوارن با تماس ها و انرژی مثبتشان، کنارم بودند، دست تک تک این بزرگوران را می بوسم؛ دوستان مهربانی چون؛ محمد ترکمان، جاوید سرابی، رضا صفوی، فرزاد خادم، شبنم بلوچ، هیوا جعفری، پدیده عنقا، بابک سروش، نیکو گرشاسبی، مونا، فرانک فربد، طیبه مالکی، عرفان حائری، هادی بجمانلو و …
ته نویس دوم) این گزارش را بدون اجازه و با افتخار تقدیم می کنم به دوست عزیز و مهربان، مهدی کوثری از لندن
ته نویس سوم) درگذشته ای نه چندان دور، فهرستی از درگذشتگان دور از وطن تهیه کرده بودم، به زودی در قالب کتابی منتشر خواهد شد و شاید هم بخشی از آن به عنوان پرونده؛ درگذشتگان دور از وطن در سفرنویس بازنشر شود، فهرستی بلندبالا
به من کمک کنید تا این فهرست، تکمیل شود، فهرست آنانی که شب را بی چراغ روشن می کردند، اما دیو شب ماندگار شد، و آنها به امید روز، جلای وطن کردند و در شبهای تنهایی، دور از وطن مُردند.

منابع و سرچشمه ها؛
۱) شیر آب فشاری‌ات کو، انبار گندمت کو؟ همشهری آنلاین
۲) ایران و پناهدگانش روزنامه شرق
۳) آینده‌ای نامعلوم در انتظار جامعه ایرانی، سونامی مهاجرت بی بی سی فارسی
۴) دو روایت از مرگ در غربت و چند ماجرای واقعی درباره مرگ فرزاد حسنی
این جدول به صورت روزانه تکمیل خواهد شد.

کانال خبری تارنمای سفرنویس
کانال اعلام تورهای سفرنویس